Hương vị từ bột: 7 món ăn đặc trưng ẩm thực Châu Phi
- 15/06/2018
- ẨM THỰC THẾ GIỚI
- ẩm thực châu Phi, Bắc Phi, Nam Phi, Đông Phi
Ẩm thực Châu Phi, với sự đa dạng và phong phú như chính nền văn hóa tồn tại trên lục địa này, luôn có một sức hấp dẫn đặc biệt. Các món ăn không chỉ phản ánh nếp sống, tín ngưỡng mà còn góp phần vào bản đồ ẩm thực thế giới những hương vị khó quên.
Bên cạnh những món hầm đậm đà, các loại súp thơm ngon hay đồ ăn nhẹ hấp dẫn, 7 món ăn làm từ bột dưới đây đã làm nổi bật những đặc trưng sâu sắc của ẩm thực châu lục này, đồng thời trở thành một phần không thể thiếu trong bữa ăn của người dân địa phương.

1. Couscous: Món ăn đại diện cho ẩm thực Châu Phi
Couscous là một món ăn chủ yếu có nguồn gốc từ Bắc Phi, đặc biệt phổ biến tại Algeria, Maroc và Tunisia. Mặc dù đôi khi xuất hiện trong ẩm thực đảo Sicily do vị trí địa lý gần Địa Trung Hải, Couscous đích thực vẫn mang đậm nét riêng của vùng đất này. Couscous luôn có trong danh sách các món ăn đặc trưng của ẩm thực Châu Phi.
Món ăn này không phải là một loại hạt ngũ cốc, mà là những hạt nhỏ li ti được làm từ bột semolina (một loại bột mì đặc trưng, thường dùng trong ẩm thực Ý), sau đó được hấp chín. Để tạo nên hương vị đặc trưng, các loại gia vị như nghệ tây, quế, và thì là được thêm vào, mang đến mùi thơm ấm nồng và vị ngon khó cưỡng.
Cách ăn và thời điểm ăn: Ở Bắc Phi và Ai Cập, Couscous thường được ăn như cơm, nấu chung với rau củ, thịt hầm và các loại gia vị. Nó có thể ăn kèm với một bát thịt cừu hầm mềm, gà nướng hay rau củ như cà rốt, bí đỏ. Món ăn này thường được dùng trong bữa trưa hoặc bữa tối, đặc biệt là vào những ngày lễ hoặc dịp đặc biệt, đặc trưng ẩm thực Châu Phi.
Một số nơi ở châu Âu và Mỹ, Couscous còn được chế biến thành salad, ăn nguội, là một lựa chọn nhẹ nhàng và tiện lợi. Để thưởng thức trọn vẹn món ăn đặc trưng của ẩm thực Châu Phi này, người ta thường dùng tay trộn đều Couscous với các món ăn kèm, cảm nhận sự mềm mại của từng hạt bột quyện cùng nước sốt đậm đà, đặc trưng ẩm thực Châu Phi.
2. Kisra: Món bánh phổ biến trong ẩm thực Sudan
Kisra là một loại bánh dẹt mỏng, phổ biến trong ẩm thực Sudan, được làm từ bột lúa miến hoặc ngô. Kisra thường có kết cấu mềm, dai và có vị hơi chua nhẹ do quá trình lên men tự nhiên. Để làm Kisra, lúa miến được trộn với nước và để qua đêm cho lên men, sau đó được tráng mỏng trên chảo nóng.
Cách ăn và thời điểm ăn: Kisra đóng vai trò như bánh mì, được dùng để ăn kèm với các món hầm đậm đặc. Thay vì dùng muỗng hoặc đũa, người Sudan thường dùng tay xé từng miếng Kisra và dùng nó để “xúc” các món hầm như thịt khô, bơ đậu phộng, hành khô hay sữa chua. Sự kết hợp giữa vị chua nhẹ của Kisra và vị béo, mặn của các món hầm tạo nên một trải nghiệm vị giác độc đáo đặc trưng của ẩm thực Châu Phi.
Món ăn này thường xuất hiện trong các bữa ăn chính, đặc biệt là bữa trưa và bữa tối, khi cả gia đình quây quần bên mâm cơm.

3. Mkatra Foutra: Món ăn đại diện ẩm thực Châu Phi, chủ yếu tại Comoros
Mkatra Foutra là một món ăn chủ yếu tại Comoros, một quốc đảo nhỏ ngoài khơi bờ biển Đông Phi. Món bánh này được làm từ bột mì, sữa, nước cốt dừa, trứng, bơ và một chút muối, cùng với hạt vừng để tạo mùi thơm và độ giòn, đặc trưng ẩm thực Châu Phi.
Cách ăn và thời điểm ăn: Mkatra Foutra có thể được ăn kèm với nhiều món khác nhau, nhưng phổ biến nhất là ăn với cà ri đựng trong trái dừa, hoặc dùng với rougaille – một loại súp cà chua cay làm từ cà chua, ớt bột và hẹ tây. Món bánh này mềm, thơm, vị béo ngậy của dừa và bơ hòa quyện, tạo cảm giác hấp dẫn. Mkatra Foutra thường được dùng trong bữa sáng hoặc bữa trưa, đôi khi là bữa ăn nhẹ trong ngày, đặc trưng cho ẩm thực Châu Phi.
4. Injera: Món ăn không thể thiếu trong ẩm thực của Ethiopia và Eritrea
Injera là loại bánh tráng xốp, có vị chua đặc trưng, là món ăn không thể thiếu trong ẩm thực của Ethiopia và Eritrea. Món bánh này được làm từ bột teff, một loại ngũ cốc nhỏ, giàu dinh dưỡng chỉ trồng được ở Đông Phi. Bột teff được trộn với nước, để lên men tự nhiên trong vài ngày, tạo nên vị chua đặc trưng ẩm thực Châu Phi.
Cách ăn và thời điểm ăn: Injera thường được dọn ra trên một chiếc khay lớn, trải đều khắp mặt khay. Xung quanh bánh, người ta bày các loại thịt hầm cay (như Doro Wat – gà hầm cay), rau củ hầm (như Kik Alicha – đậu lăng vàng hầm) hoặc salad. Khi ăn, người ta dùng tay xé một miếng Injera nhỏ, sau đó dùng miếng bánh đó để “gắp” thức ăn và nước sốt, đặc trưng ẩm thực Châu Phi.
Injera đóng vai trò vừa là đĩa, vừa là bánh mì, vừa là công cụ để ăn. Món ăn đặc trưng ẩm thực Châu Phi thường được dùng trong các bữa ăn chính, đặc biệt là bữa trưa và bữa tối. Đây là một món ăn mang tính cộng đồng cao, khi cả gia đình và bạn bè cùng ngồi quanh một chiếc khay để ăn chung.
5. Ugali: Món ăn phổ biến ở Đông Phi
Ugali là một món bột ngô nấu chín thành khối đặc, gần giống như cháo đặc hoặc polenta, rất phổ biến ở Đông Phi, đặc biệt là Kenya. Ugali thường được làm từ bột ngô, nhưng ở các nước láng giềng như Tanzania, Rwanda, nó có thể được làm từ bột sắn, lúa miến hoặc kê. Bột được nấu trong nước sôi cho đến khi đặc lại và trở nên cứng, đặc trưng ẩm thực Châu Phi.
Cách ăn và thời điểm ăn: Ugali thường được dùng để ăn kèm với các món hầm, súp hoặc rau củ. Người Kenya thường ăn Ugali với sukuma wiki (một loại rau chủ yếu tương tự cải xoăn), hoặc thịt hầm. Cách ăn Ugali cũng rất đặc biệt: người ta dùng tay bốc một miếng nhỏ, nắn thành viên tròn rồi ấn nhẹ ở giữa tạo thành một cái “muỗng” nhỏ, sau đó dùng “muỗng” này để xúc các món ăn kèm, đặc trưng ẩm thực Châu Phi.
Ugali có vị trung tính, giúp cân bằng vị đậm đà của các món hầm. Món ăn này thường được dùng trong bữa trưa và bữa tối, là một nguồn năng lượng dồi dào cho người lao động. Ở Uganda, món ăn này được gọi là posho.

6. Bogobe, Pap và Nsima: Món ăn phổ biến ở khu vực Nam Phi
Bogobe, Pap và Nsima là những món ăn phổ biến ở khu vực Nam Phi, có nhiều điểm tương đồng với Ugali ở Đông Phi. Chúng đều là bột ngô hoặc lúa miến được nấu chín thành khối đặc.
Cách ăn và thời điểm ăn: Tương tự Ugali, ba món này thường được ăn kèm với các món hầm, súp. Đối với bữa sáng, chúng có thể được nấu loãng hơn và ăn kèm với sữa hoặc đường. Với bữa chính, chúng được ăn kèm với mogodu (lòng bò), tripe (lòng) hoặc ndiwo (một loại rau cải của Malawi). Món ăn này thường xuất hiện trong các bữa ăn chính trong ngày đặc trưng ẩm thực Châu Phi.
7. Tô: Món ăn chính không thể thiếu ở vùng Sahel
Tô là một món ăn chính không thể thiếu ở vùng Sahel, đặc biệt là ở Mali và Burkina Faso. Giống như các món bột khác, Tô được làm từ lúa miến, kê hoặc ngô, được đun sôi trong vài phút cho đến khi tạo thành một khối bột đặc và dai.
Cách ăn và thời điểm ăn: Tô có vị nhạt, thường được ăn kèm với súp, món hầm hoặc nước sốt để tăng hương vị. Người ta dùng tay bốc một miếng Tô nhỏ, sau đó dùng nó để chấm hoặc múc các loại nước sốt đậm đà. Cách ăn này giúp cân bằng hương vị, đồng thời tận dụng hết vị ngon của các món hầm. Tô thường được dùng trong bữa trưa hoặc bữa tối, là một món ăn quen thuộc, mang đậm nét văn hóa vùng miền đặc trưng ẩm thực Châu Phi.
>> Sự đa sắc màu trong ẩm thực Ai Cập