Những món ăn làm nên phong vị ẩm thực của người Mường ở Hòa Bình
- 18/07/2017
- ẨM THỰC VIỆT NAM
- ẩm thực dân tộc Mường, chả cuốn lá bưởi, Editor picks, măng chua nấu thịt gà, món ăn người Mường, món ngon Hòa Bình, rau rừng đồ, thịt lợn muối chua, thịt trâu nấu lá lồm
Trong chuyến ghé thăm xã Tự Do, một xã với toàn bộ người dân thuộc dân tộc Mường ở huyện Lạc Sơn, Hòa Bình chúng tôi đã có dịp thưởng thức những món ăn truyền thống đặc trưng của người Mường vô cùng độc đáo và ấn tượng.
[rpi]
CHẢ CUỐN LÁ BƯỞI
Chả cuốn lá bưởi là một trong những món ăn đặc trưng của người dân tộc Mường, trước kia chỉ được làm vào những ngày lễ tết. Món ăn này làm không khó nhưng hương vị lại ngon đến bất ngờ.
Thịt lợn ba chỉ thái con chì, ướp một chút nước mắm, hành. Lá bưởi cắt làm đôi, cuốn mỗi miếng thịt một nửa lá to hoặc một lá nhỏ, kẹp vào kẹp tre nướng trên than hồng cho đến lúc lá bưởi ngả màu hơi tím se lại là được. Mỗi khi cắn miếng chả, lá bưởi thơm giòn, gãy mảnh lẫn vào thịt săn vàng làm nên hương vị thơm ngon mà không ngấy.
MĂNG CHUA NẤU THỊT GÀ VÀ HẠT DỔI
Trong góc bếp của mỗi gia đình Mường không thể thiếu những hũ măng chua, nguồn thức ăn sẵn có quanh năm nơi núi rừng. Gà dùng để nấu măng cũng là loại gà ngon. Gà ở đây sống trên núi đá vôi, uống nước sông nên thịt dai và thơm lạ không nơi nào sánh được. Nguyên liệu để làm món ăn này không mấy cầu kỳ nên du khách tới đây có thể vừa làm vừa thưởng thức.
Sau khi gà làm sạch chặt thành từng miếng vuông ướp mì chính, hạt nêm. Cứ một cân măng chua với hai cân thịt gà chặt miếng ướp khoảng 45 phút cho ngấm gia vị. Khi thịt gà ướp đã ngấm măng, phi thơm hành mỡ, cho thịt và măng vào đảo chín rồi trút sang nồi đổ nước sôi ngập, đậy vung đun nhỏ lửa cho thịt chín mềm và ngấm vị chua chua thơm thơm của măng là được. Có một thứ gia vị đặc biệt không thể thiếu chính là hạt dổi, bởi mùi thơm, hăng nhẹ của hạt dổi rất đặc trưng chẳng giống bất cứ loại nguyên liệu nào.
RAU RỪNG ĐỒ
Rau rừng đồ là món ăn được tạo thành từ nhiều loại rau khác nhau nhưng tất cả các loại rau đó đều có chung vị đắng, chua nơi đầu lưỡi. Thông thường, những người Mường chỉ lấy những loại rau mọc quanh nhà như rau mơ, rau má, lá lốt, tía tô, rau lang rừng, hoa và thân chuối, cà rừng… và không thể thiếu đó chính là lá và ngọn đu đủ cùng những chùm hoa đu đủ đực trắng tinh.
Các loại rau rừng sau khi hái về thì rửa sạch rồi đồ với ngọn lửa vừa phải. Khi rau đã chín tới, thì mang bày ra đĩa. Món rau đồ ngon là phải giữ được màu xanh của rau rừng, màu trắng của cà và hoa đu đủ. Đồng thời, món ăn phải giữ được vị chát, đắng của các loại rau rừng. Để món ăn được hoàn hảo, thì nhất định phải có nước chấm lòng cá đi kèm.
THỊT LỢN MUỐI CHUA
Món ăn bình dị mà hấp dẫn của người Mường không thể bỏ qua là thịt lợn muối chua. Nguyên liệu của món ăn không quá cầu kỳ gồm thịt lợn và men thính. Bí quyết để có món thịt lợn chua thành công chính là nguyên liệu làm men thính. Gạo rang vàng, giã nhỏ, rây mịn rồi để nguội. Men muối thịt còn được làm từ đủ loại lá rừng như lá mít, lá quế, lá trầu không, riềng khô, rượu nếp cái… Sau đó, những nguyên liệu này trộn cùng thịt lợn, nêm nhiều muối và riềng giã nhỏ, trộn đều tay cho ngấm. Công đoạn ủ chua cũng lắm công phu.
Người Mường ở Hòa Bình thường nhồi thịt vào ống tre to. Đáy và đầu ống bắt buộc phải có lá ổi hoặc lá sung, rồi lèn chặt bằng nẹp tre. Ống nem được gác lên bếp, chờ độ 2 tuần là “thịt chín”. Miếng thịt có vị ngọt đậm, tê đầu lưỡi của riềng, bùi ngậy của thính, chua tự nhiên nhờ quá trình lên men. Món ăn này thường được ăn với các loại lá rừng.
THỊT TRÂU NẤU LÁ LỒM
Món ăn này của người Mường ở Hòa Bình rất phổ biến. Thịt trâu đem thui, cạo sạch sẽ sau đó bung cho mềm. Khi thịt đã chín tương đối thì thái miếng nhỏ hơn, cho vào nồi đất hầm kỹ. Lá lồm (một loại lá chua) giã nhỏ và tấm gạo cho vào nồi hầm chung với thịt trâu. Cứ giữ lửa cho đến khi gạo tấm nở và sánh lại là được. Thịt trâu hầm xong nhừ kỹ, ngấm vị chua lá lồm và hương gạo, khá dễ ăn.
Ngoài những món ăn kể trên, trong văn hóa ẩm thực dân gian của người Mường còn có các loại rượu trắng, rượu cần, các loại bánh như: bánh uôi, bánh ống, bánh ốc nhọn, bánh trôi…; các loại nước từ cây rừng, nước chè uống tốt cho sức khỏe và dễ tiêu sau bữa ăn
Thu Hoài (TH) | Wanderlust Tips | Cinet
