Bánh phu thê, sắc son tình nghĩa một đời
- 30/06/2019
- ẨM THỰC VIỆT NAM
- bánh phu thê, bánh trong lễ ăn hỏi, bánh truyền thống Đình Bảng, Editor picks
Không biết tự bao giờ, trong mâm lễ ăn hỏi của người Việt luôn có một vị trí trang trọng để bày biện những chiếc bánh phu thê với ước mong tình nghĩa bền chặt một đời.
[rpi]
Chuyện kể rằng khi vua Lý Anh Tông đi đánh trận, hoàng hậu ở nhà đã tự tay vào bếp làm bánh gửi ra biên ải. Vua ăn thấy ngon, nghĩ đến tình vợ chồng đã đặt tên bánh là bánh phu thê (ở miền Nam còn gọi là bánh xu xê).
Phiên âm theo tiếng Hán, “phu thê” có nghĩa là “vợ chồng”, không biết là vô tình hay cố ý mà ngay hình dạng bánh cho đến màu sắc, kích cỡ bánh đều hàm chứa những triết lí nhân văn sâu sắc và thấm đượm văn hóa dân tộc. Nhân bánh hình tròn tượng trưng cho trời, vỏ bánh hình vuông tượng trưng cho đất. Bánh có năm màu tượng trưng cho năm màu trong ngũ hành là: màu trắng của bột lọc và cùi dừa, màu vàng của dành dành và nhân đậu, màu đen của hạt vừng, màu xanh của lá và màu đỏ của chữ “hỷ” dán bên ngoài bánh.
Nguyên liệu làm bánh thì rất dễ kiếm, là những thức quà của đồng nội quê hương, là lúa nếp, là đậu xanh, là hạt sen, hạt vừng… Có lẽ vậy, thứ bánh gọi tên thôi là đã thấy nghĩa tình rồi thì có cần gì đâu những cao sang vời vợi. Cứ bình dị và tự nhiên vậy thôi, qua bàn tay khéo léo của người thợ, chiếc bánh thấm đượm biết bao giá trị ngọt ngào.
Nếp để làm bánh phải là hạt nếp tròn chắc, đem ngâm qua đêm cho mềm rồi xay ra. Nếp ngâm chừng 7 tiếng, nếu ngâm nếp thời gian ngắn quá, nếp vẫn chưa đủ độ mềm; nếu ngâm thời gian dài quá, nếp sẽ chua. Nếp ngâm xong đem xay mịn ra và để lắng lại, khi chỉ còn lớp bột mịn sau cùng, lấy lớp bột mịn ấy đem phơi khô, được thứ bột nếp như kết tinh cả hương vị đất trời. Lấy bột ấy đem trộn với bột lọc thì được vỏ bánh.
Nhân bánh là đậu xanh, có hai loại là đậu xanh có vỏ và đậu xanh cà vỏ. Đậu xanh cà vỏ thì làm bánh nhanh hơn nhưng mùi thơm và chất lượng không bằng. Vì vậy người ta vẫn ưu tiên chọn đậu xanh có vỏ để làm bánh. Dùng đậu ấy, phải thêm công đoạn cà vỏ, tuy lâu công hơn nhưng bánh không phụ lòng người, bánh làm ra nghe thơm hương lạ kì.
Bánh phu thê được gói trong những tấm lá dừa xanh giản dị, bánh nhỏ xinh đặt vừa đủ trong lòng bàn tay. Có đôi lần thắc mắc sao người ta không làm cái thật to, làm nhỏ vậy thì cực công quá. Mãi sau này mới biết, hóa ra bánh làm vừa đủ như vậy thôi, vừa đủ cầm trong lòng bàn tay như tình cảm người ta dành cho nhau vậy. Cần gì lớn lao, cần gì to tát, vừa đủ mà vẹn đầy hạnh phúc.
Wanderlust Tips | Cinet
