Chuyện những đôi giày gỗ ở Hà Lan
- 28/06/2019
- VĂN HÓA - LỄ HỘI
- Editor picks, giày clogs, giày gỗ Hà Lan, Trang phục truyền thống Hà Lan, văn hóa Hà Lan
Ở Hà Lan, giày gỗ có lịch sử ra đời hơn 700 năm và trở thành một biểu tượng văn hóa vô cùng quan trọng đối với đất nước này.
[rpi]
NGUỒN GỐC ĐÔI GIÀY GỖ HÀ LAN
Giày gỗ Hà Lan hay guốc gỗ Hà Lan còn có tên gọi khác là Clogs.
Hà Lan vốn là một quốc gia có điều kiện khí hậu tương đối khắc nghiệt với mùa đông giá rét, độ ẩm cao. Xưa kia, người nông dân nơi đây phải tìm ra cách để có thể chống chọi với thời tiết trong điều kiện thiếu thốn. Vì vậy, họ đưa ra ý tưởng khoét rộng miếng gỗ, tạo thành một cái đế chắc chắn, phần mũi được chuốt vểnh lên như chiếc thuyền, trong lòng giày cho thêm rơm nên khi đi vào, giày gỗ sẽ êm và ấm. Lịch sử những đôi giày gỗ Hà Lan đã được ra đời như vậy.
Ban đầu, chỉ có đế giày được làm bằng gỗ còn phần quai được làm bằng da và ghim chặt vào đế bằng những chiếc đinh. Dần dần, để bảo vệ đôi chân khỏi mùa đông băng giá, người dân Hà Lan đã thay thế hoàn toàn quai da bằng gỗ. Những chiếc giày đầu tiên còn giữ màu gỗ trơn mộc mạc.
Những đôi giày gỗ cổ nhất của Hà Lan, được cho là xuất hiện vào khoảng những năm 1230 đến 1280, vẫn còn được lưu giữ cho tới nay tại các viện bảo tàng. Chúng được tìm thấy tại các thành phố Amsterdam và Rotterdam, có kiểu dáng không thay đổi nhiều so với đôi giày của người Hà Lan hiện nay.
Năm 1550, họa sĩ Pieter Brueghel the Elder là người đầu tiên phác họa những nét hoa văn trang trí lên đôi giày truyền thống này. Chiếc giày gỗ Hà Lan lần đầu tiên trở thành một tác phẩm nghệ thuật với những nét hoa văn độc đáo. Làng nghề làm giày gỗ đầu tiên ở Hà Lan được hình thành trong giai đoạn này, khoảng những năm 1570. Ban đầu, những đôi giày gỗ được làm hoàn toàn thủ công. Đến đầu thế kỷ 20, máy móc thay thế con người để tạo ra những đôi giày đều hơn với giá thành rẻ hơn.
Sau thế chiến lần thứ hai, các đôi giày gỗ Hà Lan xuất hiện ít dần, giày da bắt đầu được xem là sản phẩm thay thế và trở nên phổ biến thời điểm này.
Sau đó không lâu, giày gỗ trở lại với tên gọi mới là “Swedish”, đế vẫn là đế gỗ truyền thống nhưng phần trên được làm bằng da. Swedish nhanh chóng được ưa chuộng và trở nên rất thời thượng, đặc biệt dành cho phái nữ. Những đôi giày gỗ đế rất cao cũng được xuất hiện trong thời gian này, có đôi cao từ 6 – 8inches, chủ yếu để làm đẹp, ít được sử dụng trong lao động vì có nhiều chi tiết không thuận tiện cho di chuyển nhiều.
Đặc biệt, năm 2010, bộ sưu tập xuân hè của hai hãng thời trang hàng đầu thế giới là Chanel và Louis Vuitton đã dùng giày gỗ Hà Lan như là những mẫu giày thời thượng nhất để trình diễn ở các sân khấu lộng lẫy thường niên của họ.
TỪ ĐÔI GIÀY GỖ ĐẾN BIỂU TƯỢNG VĂN HÓA HÀ LAN
Ngày nay, dù ngành sản xuất giày dép rất phát triển, song nhiều người Hà Lan vẫn có thói quen đi giày gỗ, đặc biệt là nông dân và ngư dân. Giày gỗ hiện diện trong đời sống, giúp giữ ấm bàn chân, tránh ẩm ướt và thậm chí khi vắt sữa, giày gỗ còn giúp những người thợ vắt sữa không bị bò giẫm vào chân. Nhiều văn phòng làm việc có liên quan đến lịch sử, văn hóa cũng chọn kiểu giày này làm đồng phục cho nhân viên như để nhắc về một nét văn hóa mà người Hà Lan tự hào. Nhiều người còn dùng đôi giày này như là một vật dụng trang trí độc đáo trong nhà, ngoài hiên, ngoài sân vườn, tạo một nét đáng yêu riêng cho những ngôi nhà truyền thống ở Hà Lan.
Giày gỗ còn góp mặt trong các điệu nhảy truyền thống như Klompendanskunt ở các lễ hội Hà Lan xưa và nay. Giày để nhảy được đóng bằng gỗ tần bì, với màu sắc rực rỡ và nhẹ hơn bình thường. Vũ công sẽ tạo ra các điệu nhảy vui nhộn bằng cách gõ mũi và đế giày xuống sàn gỗ.
Giày gỗ còn là tín vật đính ước của các đôi trai gái Hà Lan. Khi đính hôn, người con trai phải tặng người con gái một đôi giày gỗ. Trong một số đám cưới, cô dâu chú rể còn tặng giày gỗ cho những người đến dự.
Trải qua 700 năm lịch sử, những chiếc giày gỗ Hà Lan vẫn được bày bán, trở thành một món quà không thể thiếu cho mỗi khách du lịch khi đến thăm và lưu giữ những kỷ niệm về đất nước của những chiếc cối xay gió và hoa tulip xinh đẹp, yên bình này.
Wanderlust Tips | Cinet
