Córdoba: Nghìn lẻ một đêm của châu Âu
- 12/05/2019
- E.MAGAZINE, ĐIỂM ĐẾN CHÂU ÂU
- Andalucía, Cầu Roman, Cordoba, Córdoba: Nghìn lẻ một đêm của châu Âu, du lịch Córdoba, Du lịch Tây ban Nha, Editor picks, Wanderlust Tips 04/2019
[Wanderlust Tips 04/2019] Tôi bắt đầu hành trình tìm tới Córdoba – thành phố tuyệt đẹp của vùng Andalucía. Buổi sáng hôm ấy, tôi bắt gặp bình minh đang chạy dọc những con đường xuyên qua dải đồi ô liu xanh bạc. Những tia nắng đầu tiên lóe sáng, rọi lên những đỉnh núi tím nhấp nhô của dải Sierra Morena. Tôi hé cửa sổ xe, tận hưởng luồng khí mát lạnh còn vương hơi sương. Một ngày mới bắt đầu ở một vùng đất mới.
[rpi]
Trong chuyến roadtrip đầu xuân, tôi từ Pháp, vượt dãy Pyrénées, xuyên qua những hoang mạc cằn khô của Tây Ban Nha để đến với vùng Andalucía. Nếu bạn đã đọc cuốn sách “Nhà Giả Kim” nổi tiếng của tác giả Paulo Coelho hẳn đã biết mảnh đất quê hương và cũng là nơi khởi đầu cho chuyến phiêu lưu vượt sa mạc đi tìm kho báu của chàng Santiago.
Andalucía rộng lớn, nằm tận cùng phía Nam của Tây Ban Nha, chỉ cách Maroc một dải eo biển hẹp Gibraltar. Là điểm nối giữa hai châu lục Âu – Phi, Andalucía là mối giao tụ của những luồng văn hóa khác nhau, dung hòa nhiều nền văn minh và tôn giáo qua hàng ngàn năm. Vì thế, đến Andalucía là đến với một châu Âu hoàn toàn khác, vừa lãng mạn như châu Âu truyền thống, vừa duyên dáng và bí ẩn như bước ra từ xứ Ả Rập của “Nghìn lẻ một đêm” vậy.
Vào đầu thế kỉ VIII, người Moor – những người gốc Ả Rập theo đạo Hồi đến từ Bắc Phi đã đặt chân đến châu Âu và nhanh chóng chiếm gần trọn bán đảo Iberia, gồm Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha ngày nay. Thời đó, phần còn lại của châu Âu còn chìm trong bóng đêm Trung Cổ tối tăm. Trong vòng hơn 700 năm, các vị vua Hồi đã lập nên một vùng Al-Andalus trù phú, mang đến cho nơi này nền văn minh vượt trội và sự giàu có xa hoa mà không một vùng đất Tây Âu nào khác có thể sánh được.
Đến với Andalucía là đến với trái tim của Tây Ban Nha, với những điệu flamenco sôi động, những trận đấu bò cuồng nhiệt. Ở xứ sở này, những cánh đồng ô liu trải khắp các sườn đồi; những vườn hạnh nhân tung cánh mỏng manh, phớt hồng vào gió tháng Ba; những vườn cam, chanh nở hoa thơm ngát nắng tháng Tư, đợi đến độ vàng cam, chín mọng khi Đông về.
Tôi vẫn nhớ buổi sáng hôm ấy, tôi rời nhà trọ rất sớm để tới Córdoba – thành phố tuyệt đẹp của vùng Andalucía. Tôi bắt gặp bình minh đang chạy dọc những con đường xuyên qua dải đồi ô liu xanh bạc. Những tia nắng đầu tiên lóe sáng, rọi lên những đỉnh núi tím nhấp nhô của dải Sierra Morena. Tôi hé cửa sổ xe, tận hưởng luồng khí mát lạnh còn vương hơi sương. Một ngày mới bắt đầu ở một vùng đất mới.
TÌM VỀ CỐ ĐÔ HỒI GIÁO Ở CHÂU ÂU
Córdoba, cùng với Sevilla và Granada, là những thành phố đẹp nhất vùng Andalucía. Córdoba xưa kia từng là thủ phủ quyền lực đầu tiên của nhà nước Hồi giáo ở Al-Andalus. Vào thế kỉ thứ X, đây là thành phố lớn nhất và cũng là nơi có nền văn hóa, kiến trúc, nghệ thuật phát triển nhất Tây Âu, thực sự là một “thành Baghdad phương Tây”. Dân số Córdoba thời đó ước tính vào khoảng từ 250.000 đến 500.000 người, với hơn 600 nhà thờ Hồi giáo.
Thế kỉ XIII đánh dấu bước ngoặt trong lịch sử Córdoba khi các vị vua Công giáo bắt đầu công cuộc chinh phục lại miền đất phía Nam Tây Ban Nha. Từ đó, Córdoba trở thành giao điểm của ba tôn giáo, nơi đạo Hồi, Do Thái và Cơ Đốc cùng chung sống.
Ngày nay, nếu có dịp thả hồn đi lạc trong khu phố cổ lắt léo như mê cung của Córdoba, ta vẫn có thể cảm thấy vẻ đẹp của một tàn dư quá khứ. Hàng ngàn năm lịch sử dường như cô đọng ngay trước mắt. Kiến trúc Córdoba là sự kết hợp hoàn hảo của văn hóa Hồi giáo và Phục Hưng châu Âu. Những công trình đồ sộ nhưng không kém phần tinh tế đánh dấu một thời hoàng kim cách đây nhiều thế kỉ.
MEZQUITA IN DẤU LỊCH SỬ
Trung tâm Córdoba nằm bên bờ Bắc sông Guadalquivir, bao quanh Mezquita. Mezquita là Nhà thờ lớn của Córdoba, là trái tim của thành phố. Nơi đây được xem là đỉnh cao của kiến trúc Moorish thế kỉ thứ X với lối kiến trúc biến thể vô cùng đặc biệt. Bờ thành cao bao quanh Mezquita được trang trí tỉ mỉ bằng những họa tiết Ả Rập truyền thống và những đường trạm khắc tinh tế. Từ một nhà thờ Cơ Đốc xây trên nền một ngôi đền La Mã, các vị vua Hồi đã biến nơi này thành một công trình lộng lẫy bậc nhất. Sau nhiều thế kỉ, Mezquita được hoàn thiện, trở thành giáo đường Hồi giáo lớn thứ hai thế giới, chỉ sau nhà thờ ở Thánh địa Mecca, Ả Rập Saudi. Qui mô đáng kinh ngạc của Mezquita được dựng từ những mái vòm tuyệt mĩ và 856 cây cột đá cẩm thạch trên diện tích khổng lồ 180mx130m, tương đương với 2,3ha.
Vào thế kỉ XIII, các vị vua Công giáo tái chiếm Córdoba và Mezquita lại trở thành nhà thờ Thiên Chúa. Hầu như toàn bộ Mezquita đều được giữ như nguyên bản. Nhà thờ Công giáo chỉ cho phá đi phần chính giữa và xây thêm thánh đường kiến trúc Gothic và Baroque, cũng hoành tráng không kém phần còn lại, nhằm khẳng định uy quyền và tín ngưỡng của mình.
Cho tới giờ, người ta vẫn còn phân biệt được những dấu tích cổ từ thời La Mã xa xưa, nằm cạnh những khung cửa, mái vòm mềm mại theo phong cách chủ đạo Ả Rập. Sau khi đã đến thăm vô số công trình tôn giáo trên thế giới, có lẽ chỉ Mezquita, cùng với những dấu tích lịch sử nơi này mang trên mình, mới lại có thể khiến tôi ngỡ ngàng đến vậy.
LANG THANG PHỐ CỔ CÓRDOBA
Từ Mezquita, những con phố nhỏ tỏa ra xung quanh. Những khu phố Ả Rập và Do Thái (Judería) góp phần làm nên nét đáng yêu của Córdoba. Có những góc đường nhộn nhịp, mang hơi hướng một khu chợ Maroc, tấp nập những hàng lưu niệm cho khách du lịch. Thoắt cái, sau một khúc quành, vẻ tĩnh lặng trở lại dưới bóng những ngôi nhà sơn trắng tươi mới.
Đi dạo phố cổ Córdoba trong một sáng mùa xuân đẫm hương cam là một kỉ niệm không thể quên. Rảo bước từ trung tâm sang khu phố San Basilio, ngó đầu vào những khung cửa hé mở, bạn sẽ được thỏa trí tò mò. Những con phố hẹp xinh xắn của Córdoba, cũng như nhiều thành phố khác vùng Andalucía, cất giấu nhiều bất ngờ. Các tòa nhà thường có một patio – sân trong, bắt nguồn từ kiến trúc cổ La Mã, ngày nay rất phổ biến ở Nam Tây Ban Nha và các nước Bắc Phi. Đây là khoảng sân nhỏ giữa nhà, cách biệt với đường phố bên ngoài bởi một hai lớp cổng, tạo nên khoảng lặng an yên và thanh mát trong cái nóng cháy bỏng của miền Nam.
Khoảng đầu tháng 5, Córdoba náo nhiệt với lễ hội hoa trong hiên nhà “Fiesta de los Patios”. Lễ hội này bắt nguồn từ đầu thế kỉ XX, và đã được UNESCO xếp hạng Di sản văn hóa phi vật thể. Theo đó, mỗi mùa xuân tới, các khoảng sân tại các ngôi nhà ở Córdoba được trang trí lộng lẫy bằng những chậu hoa rực rỡ hương sắc và mở cửa cho khách vào thăm quan. Giữa tháng 5, lễ hội sẽ bầu chọn những khoảng sân đẹp nhất và có kiến trúc cổ được bảo tồn tốt nhất.
Đi xa một chút ra ngoài khu trung tâm nhộn nhịp, Córdoba là một thành phố yên bình. Tôi thích ghé qua những quảng trường nhỏ trong nắng chiều nhẹ nhàng, như Plaza del Conde de Priego hay Calle Compás de San Francisco. Ngồi xuống một băng ghế yên tĩnh dưới bóng cây cam và hít hà hương hoa cam thơm ngọt ngào, thật thư thái biết bao.
THEO DẤU “GAME OF THRONES”
Córdoba còn nổi tiếng khi trở thành một trong những bối cảnh của bộ phim “Game of Thrones” (Trò chơi vương quyền) của đài HBO được đông đảo khán giả khắp thế giới yêu thích.
Ngay sát trung tâm thành phố, vắt qua sông Guadalquivir là cây cầu Roman, được lấy làm bối cảnh cho cây cầu Dài của thành phố Volantis trong mùa 5 “Game of Thrones”. Cầu Roman của Córdoba được khởi công từ thế kỉ thứ I trước Công Nguyên, và thường xuyên được tu sửa cho đến thế kỉ VIII khi tìm được diện mạo đẹp và chắc chắn như hiện nay. Cầu Roman là một phần của tổng thể vô cùng hài hòa với những kiến trúc tuyệt đẹp mà người Moor đã để lại cho Córdoba. Hãy thử vào thành phố từ bờ Nam sông Guadalquivir, cầu Roman làm tiền cảnh, những tháp chuông nhà thờ cổ cùng Mezquita nổi bật phía sau trong áng hoàng hôn. Trên cầu, các nghệ sĩ lướt tay trên chiếc trống hang đánh những điệu nhạc âm sắc Trung Cổ, hay gẩy những bản guitar Tây Ban Nha nhịp nhàng. Đã có lúc, tôi tưởng mình đang bước vào một thế giới giả tưởng, giống như Tyrion Lannister và Varys tiến vào thành Volantis.
Tiếp tục hành trình theo dấu “Game of Thrones”, tôi tới lâu đài Almodóvar del Río và khám phá thêm một kho báu kiến trúc khác của người Moor thế kỉ VIII. Lâu đài chỉ cách Córdoba khoảng 22km về phía Tây, là phiên bản đời thực của pháo đài High Garden nhà Tyrell xuất hiện trong mùa 7 “Game of Thrones”. Hệt như trong phim, Almodóvar del Río nằm trên một ngọn đồi cao, giữa đồng xanh. Và hãy thử leo lên một trong tám tòa tháp cổ của lâu đài, lướt tầm mắt trên những ruộng hoa cải dầu vàng rực để hưởng trọn mùa xuân Andalucía tuyệt vời biết bao.
W.TIPS
THỜI ĐIỂM LÝ TƯỞNG
Córdoba, cũng như vùng Andalucía có mùa hè rất nóng, vì vậy thời điểm đẹp nhất để đến đây là tháng 4, 5 và 10, 11 khi thời tiết mát mẻ và dễ chịu. Đặc biệt vào mùa xuân, Córdoba có nhiều lễ hội. Từ đầu tháng 4, các patio được trang trí các bình hoa rực rỡ và mở cửa cho khách vào thăm.
Nếu không thích đông đúc, bạn nên tránh Tuần lễ Thánh – Semana Santa (tuần lễ có ngày lễ Phục Sinh, xê dịch trong khoảng tháng 3, 4 theo từng năm). Đây là tuần lễ mà người Tây Ban Nha hay đi chơi, có nhiều hoạt động ngoài trời và giá các dịch vụ cũng tăng cao, khách sạn có thể đắt gấp 3 lần.
DI CHUYỂN
Tới Córdoba
Córdoba là một thành phố nhỏ nhưng ga tàu của Córdoba nằm ở vị trí thuận lợi, là điểm giao của nhiều tuyến đường sắt, trong đó có tuyến đường sắt cao tốc LGV từ Madrid đến các thành phố lớn ở vùng Andalucía.
Vì vậy để đến Córdoba từ nước ngoài, bạn có thể bay đến một trong các thành phố lớn như Madrid, Sevilla, Málaga rồi từ đó đi tàu đến Córdoba.
Trong Córdoba
Như nhiều thành phố cổ khác của Tây Ban Nha, khách du lịch sẽ khó tìm chỗ đậu xe. Hơn nữa các khu phố cổ lát đá rất chật hẹp. Vì vậy, cách tốt nhất để khám phá thành phố được xếp hạng Di sản UNESCO này là đi bộ. Đi dạo trong hương cam thơm ngát, lắng nghe tiếng đàn Tây Ban Nha và ghé qua các quán bar tapas là những trải nghiệm khá thú vị.
CÁC ĐIỂM THĂM QUAN Ở CÓRDOBA
Córdoba nhỏ xíu, vừa đủ để thăm quan trong ngày, với các điểm chính sau:
- Mezquita là giáo đường Hồi Giáo – Cơ Đốc, công trình kiến trúc hoành tráng và đặc biệt nhất của Córdoba.
- Kế bên Mezquita, cạnh bờ sông Guadalquivir là Alcázar. Alcázar phiên âm từ tiếng Ả Rập “Al-Qasr” có nghĩa là cung điện. Nơi này khá nhỏ và không đặc biệt lắm so với Alcázar ở Sevilla hay Granada. Nhưng đây lại là nơi Cristóbal Colón (hay còn được biết đến với tên Christopher Columbus hay Cristoforo Colombo) diện kiến vua và nữ hoàng Tây Ban Nha Ferdinand II d’Aragon và Isabella I de Castilla vào năm 1486. Và từ đó Cristóbal Colón tìm được hậu thuẫn của triều đình Tây Ban Nha để thực hiện chuyến đi năm 1492 có một không hai trong lịch sử.
- Khu phố cổ Judería là nơi bạn có thể thong thả đi dạo, ngắm phố phường xinh xắn và cửa hàng tấp nập.
- Khu San Basilio nhỏ xíu, là nơi có nhiều patio mở cửa cho khách vào thăm và ngắm hoa. Có một số patio phải mua vé nhưng cũng có nhiều chỗ miễn phí hoặc trả tùy tâm.
- Bạn nên ghé thăm cây cầu Roman bắc qua sông Guadalquivir để ngắm khung cảnh Córdoba đầy thơ mộng với bầu trời rực hồng lúc hoàng hôn.
- Bạn nên tránh đến Córdoba vào các ngày Chủ nhật và thứ Hai, vì vào hai ngày này các điểm thăm quan của thành phố đóng cửa rất sớm, thậm chí có nơi còn đóng cả ngày thứ Hai.
- Nếu có thêm nửa ngày nữa ở Córdoba, bạn có thế đến lâu đài Almodóvar del Río, cách Córdoba 22km. Để tới đây, bạn có thể bắt xe bus M-250 từ Córdoba di San Sebastian, xuống ở bến Almodóvar del Río (Parada de Consorcio). Thời gian đi khoảng 45 phút, giá vé 2EUR (~52.000VND). Khi đến bãi đỗ xe bên dưới chân đồi của lâu đài Almodóvar del Río, bạn không nên đi theo đường trải nhựa lên tận cửa lâu đài mà nên đi vòng theo đường mòn leo lên sườn đồi theo phía bên phải bãi đỗ xe (nếu đứng quay mặt vào lâu đài). Đường mòn này dẫn bạn đến những chỗ có góc ảnh đẹp và vắng người.
ẨM THỰC CÓRDOBA
Đồ ăn ở Andalucía và nhất là Córdoba vừa rẻ vừa ngon. Một số gợi ý món ăn mà bạn nên nếm thử:
- Salmorejo: là đặc sản đầu tiên mà người ta nghĩ tới khi nhắc đến ẩm thực Córdoba . Món súp nguội này xay từ cà chua, ruột bánh mì, tỏi và dầu oliu, có rắc thêm một ít vụn giăm bông hoặc trứng luộc.
- Rabo de toro: Đuôi bò tót là món đặc sản không thể thiếu trên thực đơn của mọi nhà hàng truyền thống ở Córdoba vào mùa đấu bò (từ tháng 5 đến tháng 9).
- Tapas: Chưa ăn tapas thì coi như bạn chưa đến Tây Ban Nha. Đây không chỉ là một món ăn mà còn là phong cách sống của đất nước này. Thậm chí tiếng Tây Ban Nha còn có từ “tapear” có nghĩa là “đi ăn tapas”. Tapas là món khai vị, mỗi phần đều nhỏ nhắn bằng nửa bàn tay, nhưng cũng có thể gọi nhiều phần để ăn như món chính. Riêng các quán bar tapas vùng Andalucía thường tặng bạn một phần tapas miễn phí khi bạn gọi đồ uống. Ở Córdoba có vô số các quán bar tapas ngon tuyệt.
- Tortilla de patatas: Món trứng ốp lết khoai tây này cũng là một trong những đặc sản nhất định phải thử của Tây Ban Nha.
- Jamón Ibérico: Đây là một trong những loại thịt đùi lợn muối và hun khói ngon nhất ở Tây Ban Nha. Trong đó loại Jamón Ibérico của Córdoba có nguồn gốc từ thung lũng Los Pedroches ngon nổi tiếng.
Một số quán ăn hấp dẫn mà bạn nên ghé ở Córdoba:
- Santos Bar: quán bar tapas nằm ngay sát Mezquita, nơi bán món tortilla de patatas ngon nhất trong thành phố.
- Taberna El Paseo: nằm ở Plaza Cruz del Rastro, trên đường bờ sông, phía Đông của Mezquita. Quán có nhiều loại tapas, nhất là Jamón Ibérico rất ngon.
- Taberna La Viuda: quán đồ truyền thống Andalucía và Córdoba, nằm trong khu San Basilio. Quán xinh xắn, có một patio xanh mướt. Đồ ăn ngon và giá vừa phải. Bạn cần đặt trước nếu muốn chắc chắn có chỗ.
Bùi Huyền Chi | Wanderlust Tips
