[Wanderlust Tips tháng 9/2018] Nếu bạn chỉ biết đến vùng Provence nước Pháp với những cánh đồng hoa oải hương tím biếc đắm say, vậy thì hãy một lần tới đây để biết Provence còn có nhiều điều hơn thế nữa. Nép mình dưới chân ngọn núi Sainte-Victoire, Aix-en-Provence là thủ phủ lịch sử vùng Provence, thành phố thần thoại của miền nam nơi những bóng ma của các vị vua và các họa sĩ soi bóng trong dòng nước chảy. Dạo bước trên những con đường lịch sử, lắng nghe tiếng thì thầm của những đài phun nước, đắm mình trong ánh nắng mùa hè ngọt ngào nơi đây, cuộc sống bỗng trở nên thi vị biết bao nhiêu. 

Trong giai đoạn rực rỡ nhất của thời Trung Cổ, Aix khi đó là một vương quốc độc lập, được cai trị bởi nhà vua René. Trong khi Provence chỉ là những lâu đài nằm trên những núi đá lởm chởm, thì Aix chính là nữ hoàng, nó được ví như một quý tộc kiêu sa hay thành phố quyền lực của các thương gia và vũ công khiêu vũ. Những tòa biệt thự sang trọng, những đài phun nước xinh đẹp tinh tế, những quảng trường khép kín, tất cả mọi thứ như phô trương sự giàu có, sức mạnh và tâm hồn của thành phố. Và, để kể về Aix cần tới một trái tim đang đập chân thành.

SAY ĐẮM CÁC CÔNG TRÌNH NGHỆ THUẬT Ở AIX

Bên cạnh rất nhiều danh xưng mỹ miều đã kể trên, một danh dưng khác về Aix-en-Provence (gọi tắt là Aix) không thể không nhắc đến, chính là thành phố của nước (ville d’eau), bởi sự có mặt của đài phun nước ở khắp mọi nơi. Số lượng đài phun nước ở Aix nhiều hơn bạn có thể đếm, thậm chí nhiều hơn bạn có thể tưởng tượng. Bạn sẽ phải dành nhiều ngày chỉ để khám phá tất cả các đài phun nước ở đây.

Chỉ tính riêng trên một đại lộ Cours Mirabeau đã có tới 4 cái đài phun nước, mà nổi tiếng nhất phải kể đến La Fontaine de la Rotonde. Nằm giữa quảng trường Général de Gaulle, nơi đánh dấu lối vào Cours Mirabeau, Rotonde là đài phun nước hoành tráng được xây dựng vào năm 1860, thiết kế bởi Théophile de Tournadre. Đài phun có đường kính 32m, cao 12m, xung quanh chân đài được trang trí bởi sư tử, thiên nga và các thiên thần cưỡi cá heo. Trên đỉnh là ba bức tượng phụ nữ đại diện cho Tư pháp (hướng tới Aix), Nông nghiệp (hướng tới Marseille) và Mỹ thuật (hướng tới Avignon), bởi thế nó còn được người dân ở đây gọi bằng cái tên “les trois Grâces” (Grâce trong tiếng Pháp nghĩa là sự ban ơn hay vẻ đẹp yêu kiều). Hàng ngày, nó đứng đây phô diễn vẻ đẹp ấn tượng giữa quảng trường trung tâm, đón nhận biết bao ánh nhìn trầm trồ và ngưỡng mộ của khách du lịch, cả sự tự hào của những người dân thành phố đối với công trình nghệ thuật biểu tượng cho sự giàu có về vật chất và tinh thần của quê hương mình.

Để mặc bước chân dẫn lối, tôi lang thang khắp những con phố chật hẹp điển hình của vùng Provence. Các con đường cứ thế dẫn tôi đến vô số địa điểm đẹp ngỡ ngàng. Aix có một di sản phong phú khiến bạn sẽ không mệt mỏi mà ngưỡng mộ: ví như Thánh đường Cathédrale Saint-Sauveur; như tòa tổng giám mục cổ Ancien Archevêché; như khu vườn tráng lệ Pavillon Vendôme nơi triển lãm nghệ thuật hiện đại và đương đại; lại ví như bảo tàng Granet rộng lớn với hơn 12 nghìn tác phẩm và kiệt tác, trong đó có 10 bức tranh của Paul Cézanne… Không thể nói về Aix mà không nhắc đến Cézanne, “đứa con của vùng đất”, người đã thổi hồn cảnh quan của vùng Pays d’Aix lên các bức tranh và giờ đây chúng được trưng bày tại các bảo tàng trên khắp thế giới. Bạn có thể đến thăm ngôi nhà nơi ông sinh ra, khám phá xưởng vẽ và khu vườn của ông đã được phục hồi hoàn toàn, nơi ông tạo ra những kiệt tác vĩ đại nhất của cuộc đời mình.

Tôi nghỉ chân ở một quảng trường nhỏ nơi có đài phun nước đang hát, thổi làn gió tươi mát làm dịu tâm hồn bị thiêu đốt bởi cái nóng mùa hè trong hành trình khám phá thành phố. Đó thực sự là một buổi trưa tinh khiết.

ĐÁNH THỨC CÁC GIÁC QUAN

Aix giống như nước, không bao giờ ngủ. Tôi cảm thấy thích thú cuộc sống về đêm ở đây, bởi bầu không khí vui tươi ngự trị trên những quảng trường nhỏ, và thực tế là luôn có điều gì đó để làm. Có thể rủ bạn bè tụ tập uống vài ly rượu vang trong một quán bar ở Place des Cardeurs hay Rue Espariat, nơi tập trung nhiều khách du lịch. Hoặc chọn tận hưởng một bữa tối tình nhân ở nhà hàng La Chimère lãng mạn quyến rũ. Hay đơn giản là tiếp tục hành trình, khám phá một Aix khác khi mặt trời say giấc. Không khí ban đêm cùng với sự hiện diện của nước ở khắp mọi con phố khiến Aix trở nên dịu mát và thanh khiết hơn.

Cours Mirabeau là đại lộ xương sống của thành phố, nối liền khu Quartier Morazin ở phía Nam và khu Ville phía Bắc (hay còn gọi là khu phố cổ). Dọc 2 bên đường là các cửa hàng lớn và các quán cà phê xinh đẹp khiến tôi liên tưởng đến đại lộ Champs Elysé của Paris. Đại lộ này ra đời cùng với sự mở rộng thành phố từ thế kỷ XVII, được ra lệnh bởi tổng giám mục Michele Mazzarino và mong muốn của các nhà tư sản và giới quý tộc sẽ xây dựng ở đây những tòa nhà thanh lịch để thể hiện sự giàu có và thành công của họ. Nếu là một người yêu thích lịch sử, kiến trúc hay nghệ thuật, bạn chắc chắn không thể bỏ qua con đường này. Ngày nay, đây là một trong những địa điểm hoạt náo nhất của thành phố Aix, hấp dẫn khách du lịch bởi hàng cây cổ thụ rợp bóng, những tòa nhà đồ sộ độc đáo và những đài phun nước xinh đẹp.

Đêm xuống, đại lộ Cours Mirabeau lúc này sáng trưng không chỉ bởi ánh đèn từ các quán cà phê mà còn từ các quầy hàng chợ đêm, nơi bày bán các sản phẩm địa phương, san sát nhau kéo dài cả con phố. Chợ đêm là một nét văn hóa truyền thống của thành phố, được tổ chức hàng năm vào mùa hè, thời điểm thích hợp cho việc đi dạo trong không khí mát mẻ buổi tối. Có thể tìm thấy ở đây tất cả đặc sản của vùng Provence : hoa oải hương khô và các sản phẩm của nó như túi hoa khô, tinh dầu oải hương, xà phòng thơm, mật ong…; kẹo calisson công thức gia truyền có mỗi liên kết chặt chẽ với truyền thống của Aix ; thảo mộc vùng Provence là nguyên liệu tạo nên rất nhiều món ăn nổi tiếng của Pháp cũng như tạo nên đặc trưng ẩm thực của vùng ; các sản phẩm thủ công mỹ nghệ, đồ trang sức… Tôi ngẩn ngơ ngắm nhìn ánh sáng lung linh, nghe tiếng nhộn nhịp của đường phố, nếm thử thức quà ngọt ngào calisson, đắm mình trong hương lavande, bàn tay khẽ đan vào làn nước mát lạnh. Cả năm giác quan đều được đánh thức trong một đêm mùa hè khó quên ở Aix.

QUYẾN RŨ ẨM THỰC ĐỊA PHƯƠNG

Hành trình khám phá một vùng đất mới không thể thiếu những trải nghiệm về ẩm thực. Văn hóa ẩm thực của một vùng hình thành bởi lịch sử và điều kiện địa lý của vùng đó. Aix-en-Provence mà rộng hơn là cả vùng Provence thừa kế một địa hình và khí hậu đa dạng. Bờ biển giáp với các vịnh và lạch nơi mỗi ngày gần 1000 tàu thuyền đánh cá qua lại, đồng thời cũng là nơi sản xuất muối biển lớn. Vùng đồng bằng rộng lớn, màu mỡ thuận lợi cho nông nghiệp trồng trọt: trái cây và rau củ, hoa và thảo dược, ngũ cốc và hạt có dầu. Dãy núi tự nhiên mang mang lại cho vùng hệ động thực vật vô cùng đa dạng… Bên cạnh sự chi phối của điều kiện tự nhiên, ẩm thực Provence còn ảnh hưởng bởi ẩm thực Địa Trung Hải, đặc biệt là Ý. Cuộc chinh phục Ả Rập, sự xuất hiện của cà chua và cà tím sau khi phát hiện ra châu Mỹ cũng làm thay đổi cách ăn uống của người Provence.

Lịch sử phong phú và điều kiện tự nhiên lý tưởng cho phép ẩm thực Provence được xây dựng bằng cách pha trộn nhiều truyền thống ẩm thực các địa phương. Mặc dù đa dạng, điều cơ bản của ẩm thực miền Nam được phân biệt bởi cách sử dụng hai nguyên liệu gần như có mặt trong các món ăn: tỏi và dầu ô liu. Không bày biện cầu kì, các món ăn của Provence được trình bày như trong bữa ăn gia đình, đa dạng và nhiều màu sắc, bao gồm chủ yếu là các loại trái cây và rau quả, cá và hải sản, kết hợp các loại thảo mộc thơm. Một số món ăn đặc trưng như bouillabaisse (súp cá và hải sản), aioli (sốt mayonnaise với dầu ô liu có hương vị tỏi nghiền), pistou (hỗn hợp của húng quế nghiền nát, tỏi và dầu ô liu thêm vào súp rau củ), ratatouille ( bí ngòi, cà tím, ớt đỏ và sốt cà chua), là điển hình của ẩm thực miền Nam.

Bữa ăn khiến tôi yêu thích nhất trong hành trình chính là tại một nhà hàng nhỏ địa phương. Người phục vụ tươi cười thân thiện mang đến 2 ly pastis ( rượu với mùi hoa hồi) và tapenade (ô liu nghiền trộn với cá anchois) để quết lên bánh mì, đều là những món đặc sản của vùng. Sau khi vị giác được kích thích, không để tôi chờ lâu, các món ăn lần lượt được phục vụ theo đúng chuẩn bữa ăn kiểu Pháp: entrée, plat, dessert (khai vị, món chính, tráng miệng). Tôi chọn khai vị bằng món súp lạnh gaspacho dưa lưới và dưa hấu, một món ăn mùa hè vô cùng quen thuộc của miền Nam. Tiếp theo là thịt thăn bê ăn kèm cơm trộn kem kiểu Ý với nấm và tỏi đen, cá ngừ chiên một mặt với vừng kèm taboulé và sốt nghệ. Bữa ăn kết thúc bằng vị ngọt lịm của món bánh sô cô la truyền thống. Và, sẽ không phải một bữa ăn hoàn hảo nếu thiếu đi ly rượu vang côtes de Provence. Thưởng thức món ăn sáng tạo từ các sản phẩm tươi sống của địa phương trong một bầu không khí dễ chịu của Aix khiến tôi cảm nhận rõ nét về nơi này hơn, thêm yêu những nẻo đường, những người dân thân thiện và cả những sắc màu văn hóa bản địa.

TIPS

Visa

Bạn có thể sử dụng visa Schengen để du lịch các nước thuộc khối này, trong đó có Pháp. Nếu không, bạn cũng có thể xin visa ở Đại sứ quán Pháp ở Việt Nam với chi phí khoảng 50 euros.

Di chuyển

Từ Paris có rất nhiều cách để di chuyển đến Aix.

– Nếu có thời gian và muốn tranh thủ ngắm cảnh trên đường đi, bạn có thể đi bằng ô tô qua tuyến đường cao tốc A7 và A6, sẽ mất khoảng 8 giờ chạy xe và 70 euros cho các trạm thu phí.

– Bạn cũng có thể dễ dàng tìm vé cho các phương tiện công cộng như tàu cao tốc sẽ chỉ mất 3 tiếng hoặc bus. Bạn nên chọn IDTGV hoăc OUIGO bởi giá hấp dẫn hơn so với TGV.

– Lựa chọn đi máy bay sẽ mất thời gian hơn cho các thủ tục bay, chưa kể đến thời gian di chuyển giữa thành phố và sân bay.

Phương tiện

Ở Aix không có tàu điện ngầm nhưng mạng lưới xe bus đi khắp thành phố, ngoài ra bạn có thể thuê xe máy hoặc xe đạp để tự mình dạo chơi.

Thời tiết

Provence có khí hậu Địa Trung Hải với mùa hè nóng và khô, nhiệt độ có thể lên tới 38°C, mùa đông không quá lạnh. Bạn có thể đến Aix vào bất cứ mùa nào để tham quan thành phố.

BrandyP | Wanderlust Tips