Những đoạn đường đèo ở Hà Giang là món quà tuyệt vời mà mẹ thiên nhiên ban tặng cho những tâm hồn ưa mạo hiểm và yêu thiên nhiên. Mỗi một con đèo là một câu chuyện riêng mà Hà Giang đã ẩn giấu trong lòng trời đất.
Tỉnh Hà Giang có vị trí địa lí nằm ở vùng Đông Bắc Bộ – Việt Nam, giáp với địa phận các tỉnh Cao Bằng, Yên Bái, Lào Cai, Tuyên Quang,… Đặc trưng khu vực địa hình và khí hậu của Hà Giang là các vùng núi cao kết hợp với khí hậu nhiệt đới gió mùa khiến cho không khí nơi đây đa phần lạnh ẩm quanh năm. Tuy nằm trong danh sách các tỉnh chưa phát triển ở Việt Nam, thế nhưng Hà Giang luôn được thiên nhiên ưu ái ban tặng cho phong cảnh và tài nguyên thiên nhiên vô cùng trù phú. Trên chặng đường chinh phục vùng đất Hà Giang, đèo dốc là thứ “đặc sản” bản địa mà ai cũng nên khám phá một lần trong đời.
Đèo Mã Pí Lèng: Tứ đại đỉnh đèo của Việt Nam
Mã Pí Lèng có lẽ là cái tên vô cùng nổi tiếng trong giới phượt đèo Hà Giang nói riêng và Việt Nam nói chung. “Mã Pí Lèng” theo tiếng H’Mông có nghĩa là “sống mũi của con ngựa”. Với độ cao 1.200m so với mực nước biển và 20km chiều dài, Mã Pí Lèng là cầu nối liên kết giữa thành phố Hà Giang với thị trấn Đồng Văn và thị trấn Mèo Vạc. Đến với Mã Pí Lèng, du khách sẽ cực kì choáng ngợp trước vẻ đẹp hùng vĩ và hoang sơ của chốn núi rừng Đông Bắc. Không chỉ có mỗi núi non trập trùng, từ Mã Pí Lèng trông ra, bên dưới vực sâu là con sông Nho Quế thơ mộng, phía bên còn lại là thị xã Xín Cái.
Mã Pí Lèng còn có tên gọi khác là Con Đường Hạnh Phúc. Cái tên này chứa đựng bên trong rất nhiều ý nghĩa lịch sử và nhân văn. Từ năm 1959 – 1965, sáu năm lịch sử bỏ ra với rất nhiều mồ hôi, máu và nước mắt của hàng nghìn anh hùng dân tộc đã ngã xuống, Con Đường Hạnh Phúc chính thức được hoàn thiện. Tiêu biểu phải kể đến sự kiện 17 thanh niên cảm tử treo mình trên vách đá cheo leo suốt 11 tháng đục đẽo từng chút một lấn vách núi, thả thuốc nổ để hoàn thành cung đường này. Nhờ công ơn của những đội quân cảm tử đã phải tự mình truy điệu “sống” trong những ngày tháng hiểm nguy đó mà Con Đường Hạnh Phúc mới thật sự đem lại Hạnh Phúc cho tất cả mọi người, đặc biệt là đối với các đồng bào sinh sống tại đó.
Đèo Tà Làng: Những khúc cua đầy hiểm trở
Đèo Tà Làng được xem như cây cầu dẫn ra sông Nho Quế bởi phải đi qua đèo ta mới có thể đến được hẻm Tu Sản bắc ra sông. Thơ mộng là vậy, thế nhưng nếu muốn chiêm ngưỡng tuyệt sắc thiên nhiên thì người trải nghiệm phải vượt qua gần 50 khúc cua trong đó chiếm hơn một nửa là những khúc cua tay áo trong cung đường chỉ đủ cho 2 xe máy đi qua. Vượt qua 45 tầng đèo với độ dài 8km, mọi gian khó sẽ được đền đáp bằng những phần thưởng xứng đáng.
Đến với con đèo hiểm trở nhất Việt Nam – Tà Làng, sẽ có rất nhiều điều thú vị chờ đón bạn. Đó có thể là hẻm Tu Sản được mệnh danh là hẻm vực sâu nhất Đông Nam Á dẫn ra dòng sông Nho Quế với khung cảnh hữu tình và làn nước trong xanh. Hoặc dừng chân tham quan Cột cờ Lũng Cú – điểm cực bắc của Việt Nam. Từ cột cờ trông ra là hai ao nước lớn được gọi là “mắt rồng” cũng chính là nơi cung cấp nguồn nước cho dân cư tại đây.
Dốc Thẩm Mã: Vẻ đẹp nữ tính của Hà Giang
Trải dài từ quốc lộ 4C đến huyện Mèo Vạc, dốc Thẩm Mã có độ dài 5km không quá dài và chiều cao cũng tương đối ổn định, dốc Thẩm Mã tựa như cô em gái dịu dàng pha chút cá tính nép mình bên cạnh những người anh em cường tráng của mình. Tuy không quá hiểm trở nhưng đoạn đèo này vẫn có những khúc cua vô cùng khúc khuỷu với 9 khúc uốn lượn như những dải lụa mềm mại giữa thảm thực vật xanh rì. Dọc hai bên đường dốc Thẩm Mã, bạn sẽ có thể bắt gặp những cô bé, cậu bé với đôi mắt tròn xoe và nụ cười tinh nghịch bày bán những loài hoa đặc trưng cho vùng Đông Bắc càng khiến cho Thẩm Mã càng thêm xinh đẹp.
Hai từ “Thẩm Mã” có nghĩa là thẩm định sức ngựa. Thuở xa xưa, người dân địa phương dùng con dốc này để đánh giá sức lực của những chú ngựa. Ngựa sẽ chở hàng từ chân dốc lên đến đỉnh. Một chú ngựa khỏe là chú ngựa có thể hoàn thành chuyến hành trình mà không xảy ra bất kì sự cố nào. Ngày nay, có lẽ đây là nơi để những phượt thủ kiểm tra độ “mượt” mà trong kĩ thuật lái xe của chính mình.
Dốc Bắc Sum: Hành trình chạm đến cổng trời
Dốc Bắc Sum nằm trên quốc lộ 4C kết nối xã Minh Tân (Vị Xuyên) và xã Quyết Tiến (Quản Bạ). Được ví như đèo Pha Đin nổi tiếng, dốc Bắc Sum sở hữu vẻ đẹp lúc thì mềm mại, uyển chuyển; lúc thì hiểm trở và quanh co bởi những khúc cua ngoằn ngoèo. Con đường đèo này cũng là một chứng nhân của lịch sử Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống Pháp. Đương thời, dốc Bắc Sum được xem như là con đường liên lạc và vận chuyển vũ khí, lương thực chủ yếu của bộ đội ta.
Vẻ đẹp của dốc Bắc Sum không chỉ nằm ở quang cảnh thiên nhiên hai bên dốc mà còn nằm ở cổng trời – núi đôi Quản Bạ. Từ đỉnh Bắc Sum, ta có thể thu vào trong tầm mắt toàn bộ vẻ đẹp của Hà Giang. Hàng núi đôi thấp thoáng trong làn sương mờ ảo, những thửa ruộng bậc thang vàng ươm xen lẫn bản làng của đồng bào dân tộc, những màu áo thổ cẩm xanh, đỏ, tím, vàng đeo trên lưng những chiếc gùi to nhỏ khác nhau,… Cổng trời như mở ra trước mắt ta một thiên đường bình yên và vô thực đến nỗi ta chẳng dám chạm vào vì sợ sẽ làm mất đi vẻ đẹp kì diệu ấy.
