Hành trình ngọt cay cùng quả mắc mật

[Wanderlust Tips 09/2019] Mắc mật có nghĩa là “quả ngọt” trong ngôn ngữ của người Tày, Nùng ở vùng cao Bắc Bộ và nó còn được coi như một loại gia vị đặc sản nơi đây. Hương thơm thanh nhẹ bên ngoài, the cay đượm ngọt bên trong của “trái hồng bì núi” này đã tạo nên cái ngon xuất sắc lạ lùng cho những món ăn mà nó góp mặt. Và cứ mỗi độ chín non, hành trình theo gió thu của mắc mật lại bắt đầu…

[rpi]

QUẢ MẮC MẬT TỪ VAI CHÍNH Ở VÙNG CAO

Vốn tiếp giáp biên giới Trung Hoa, ẩm thực của đồng bào dân tộc Tày, Nùng ở vùng cao phía Bắc cũng có những đặc trưng tương đồng. Khâu nhục là một điển hình như vậy. Đây là món ăn bắt nguồn từ vùng Quảng Đông, du nhập vào Việt Nam qua dân tộc Tày, Nùng vùng Lạng Sơn và dần trở thành một món ăn Việt với các gia vị bản địa, trong đó có mắc mật.

Khâu nhục mắc mật không béo ngậy và nhớp nháp mỡ như bản gốc của nó. Dù vẫn châm kỹ và quay vàng phần bì cho giòn và phồng rộp lên, nhưng vị ngọt cay đặc biệt của quả mắc mật tươi khi hấp cách thủy nhừ cùng thịt đã xóa sạch đi cái ngán ngậy của những tầng mỡ béo thừa thãi, mang đến cho người ăn một trải nghiệm đậm hương thơm hoang dã của núi rừng. Ăn cùng cơm và tiêu xay nhỏ rắc vừa, khâu nhục mắc mật hoàn toàn xuất sắc.

ĐẾN KHÁCH MỜI MIỀN BIỂN

Thứ vị ngon ngọt cay lạ lùng của mắc mật không chỉ hoàn hảo cho các món ăn vùng cao mà còn xuất sắc hơn khi kết hợp với những món quà từ biển, đặc biệt là những lát ngon từ cá.

Cá song nướng sốt mắc mật là đại diện tinh túy nhất mà “trái hồng bì núi” này mang tới cho ẩm thực nơi đây. Vốn là loại cá biển có thịt dai và chắc, từng khúc lớn cá song được ướp kỹ càng với bộ gia vị hoàn hảo từ quả mắc mật.

Phần thịt trong mờ như thạch của trái mắc mật tươi được xay nhuyễn đơn giản cùng với muối, hạt và vỏ quả được nướng chậm đến khô vàng rồi nghiền mịn, tất cả đem ướp kỹ với cá, đem nướng sém vàng trên lửa. Chưa cần ăn, hương thơm cay ngọt ấy đã khiến khứu giác sục sôi đến mê hồn.

Món cá song nướng sốt mắc mật thường dùng kèm cơm nóng hoặc bún rối, và quan trọng nhất là phải chấm cùng sốt mắc mật chua ngọt. Có như vậy, món ăn mới đạt đến độ cuốn hút nhất.

QUẢ MẮC MẬT SANG ĐỈNH CAO CỦA ĐỒNG BẰNG

Từ vùng cao đến miền biển, nhờ vị thơm ngon lạ lùng, không nơi đâu mắc mật không thể chinh phục trái tim và vị giác của người thưởng thức. Nhưng nếu để vươn tới sự xuất sắc ngọt cay tột cùng của trái quả này, có lẽ phải kết hợp được với loại thịt thuộc hạng ngon nhất của vùng đồng bằng: sườn lợn nướng.

Không phải ai cũng biết, mỡ lợn có khả năng thẩm thấu và lưu hương rất tốt, nên để làm món sườn nướng mắc mật, dẻ sườn được chọn lấy phần dày thịt dắt mỡ. Quả mắc mật xay nhỏ cùng với gia vị, ướp kỹ qua đêm để ngấm sâu vào thịt sườn, rồi đem nướng chậm trên than củi.

Mùi thơm lạ lùng giống hương hoa của vỏ mắc mật, cùng vị béo của sườn và mùi oi khói như một buổi chiều bình nguyên chắc chắn sẽ còn ấn tượng hơn khi thưởng thức cùng một nắm xôi nếp thơm đồ chín tới.

Và trong mọi hành trình của mình, mắc mật xứng đáng không chỉ là một sản vật ngọt cay truyền thống của vùng cao Bắc Bộ, mà còn là một gia vị hoàn hảo cho mọi món ngon trên đất Việt. Đi càng xa, nó càng tỏa hương thơm, the the như gió thu báo mùa mắc mật về…