Văn hóa uống trà của người Việt Nam được hình thành hơn 4000 năm. Dù trải qua bao thăng trầm trong lịch sử, nét văn hóa này vẫn được giữ gìn, phát triển và có một vẻ đẹp riêng biệt. 

Từ lâu, văn hóa uống trà đã thể hiện rõ trong đời sống sinh hoạt của người Việt Nam. Đây là một văn hóa truyền thống dân tộc đã được lưu giữ ngàn năm. Phong cách uống trà của người Việt có những nét đặc sắc riêng biệt không giống với Trung Quốc, Nhật Bản.

Nguồn gốc của trà đạo Việt Nam

Văn hóa trà đạo Việt Nam đã được du nhập từ Trung Hoa từ hơn 4.000 năm trước. Theo lịch sử kể rằng, vua Thần Nông trong một chuyến đi chu du phương Nam đã vô tình thưởng thức một loại lá cây trong nồi nước sôi. Sau đó, thứ nước “thần thánh” này giúp vua tỉnh táo, sảng khoái và tinh thần minh mẫn. Thế là, ông đặt tên là chè và cho người hái về trồng. 

Dù là thế nhưng nhiều người vẫn tin rằng nguồn gốc trà đạo Việt Nam xuất phát từ giai đoạn Việt Nam là một tỉnh của Trung Quốc. Tuy nhiên, văn hóa uống trà Việt Nam vẫn có nét đặc trưng riêng biệt. Phong cách uống trà Việt không khuất phục trước bất cứ quốc gia nào. 

Trong số các loại trà Việt thì trà xanh được đánh giá cao vì hàm lượng hoạt chất sinh học tốt cho sức khỏe. Ở nước ta, trà được trồng chủ yếu ở khu vực Lâm Đồng, Thái Nguyên… với điều kiện khí hậu phù hợp, chất lượng giống tốt nên tách trà cho hương vị thơm ngon không lẫn vào đâu được. 

Văn hóa uống trà của người Việt Nam 

Hiện nay, trên thị trường có vô số loại trà thơm ngon, quý hiếm…Song, người Việt lại ưa chuộng sử dụng trà nguyên thủy, trà mộc hơn là trà ướp với nhiều hương liệu khác nhau.

Theo sau đó, họ uống trà theo phong cách riêng, đặc trưng của từng vùng. Chẳng hạn như, uống trà độc ẩm là uống một mình, chiêm nghiệm sự đời. Hay uống trà đối ẩm là hai người cùng uống, cùng đối thơ và bình phẩm văn học. 

Đã có giai đoạn trong lịch sử, trà được xem là thức uống của vua chúa và các tầng lớp cao quý. Chính vì thế, những nghi lễ về pha trà, uống trà khá cầu kỳ, như là yêu cầu người mời trà phải thể hiện sự cung kính với bề trên. 

Tuy nhiên, hiện nay, văn hóa uống trà của người Việt đã trở nên phổ biến. Dù gia đình quý tộc hay tầng lớp bình dân đều có thể nhâm nhi tách trà nóng. Trà được dùng để mời khách, trong các dịp lễ lớn như ma chay, cúng giỗ, cưới hỏi. Văn hóa uống trà Việt Nam là sự kết nối giữa quá khứ và hiện đại. 

Nghệ thuật pha và uống trà của người Việt Nam

Cách pha trà của người Việt đặc biệt công phu. Theo quan niệm của người xưa, để có một bình trà ngon ngoài việc sử dụng nguyên liệu chất lượng thì nguồn nước là yếu tố quyết định. 

Trong văn hóa trà Việt, nước mưa là nguồn nước được lựa chọn hàng đầu. Nước mưa có vị ngọt, không độc, ích khí và mát tạng. Không lấy nước mưa từ những cơn mưa đầu mùa mà phải đợi đợt mưa thứ tư để lấy được nguồn nước mát lạnh. 

Bên cạnh nước mưa, các nghệ nhân pha trà còn sử dụng những giọt sương sớm đọng trên lá sen, lá tre, thân tre để có được chất nước tinh túy này phải tốn rất nhiều thời gian. Hương vị của nguồn nước này có vị ngọt, không độc, có tính hàn được dành để pha trà, giúp giải nhiệt cho cơ thể. Khi đun nước không được quá sôi, vì như thế sẽ ảnh hưởng đến hương vị của trà. 

Khi uống trà, để có thể cảm nhận được toàn vẹn hương vị, khi thưởng thức trà nên đưa tách trà qua mũi rồi từ từ hạ xuống miệng mới nhấp từng ngụm. 

Về không gian uống trà, người Việt ưa chuộng không gian thoáng đãng với dụng cụ pha trà tinh tế, sắc sảo. Không gian này mang hơi hướng thiền đạo để người uống có thể ung dung, thư thái bàn luận chuyện đời. 

Người Việt Nam uống trà là cách để mở đầu câu chuyện. Một nét văn hóa lâu đời vừa thú vị lại vừa tao nhã.

Wanderlust Tips | Cnet