Văn hóa Maya qua từng lớp vải quần áo

• The Editorial Board
• 06/08/2018
• VĂN HÓA - LỄ HỘI
• cochineal, dệt may, Editor picks, Guatemala, huipils, Mexico, người Maya, Plicopurpura pansa, San Antonio, văn hóa Maya, vùng Mesoamerica
• 0 Comments

Người Maya có nguồn gốc từ vùng Mesoamerica, tức Trung Mỹ ngày nay. Khu vực này nằm giữa Mexico và Nam Mỹ, là quê hương của nhiều nền văn hóa Maya, bao gồm: Aztec, Olmec, Teotihuacan và Toltec. Văn hóa Maya bản địa rất phong phú và đặc sắc, mà cho tới nay chúng ta vẫn chưa khám phá hết. Cùng tìm hiểu về một trong những nét văn hóa Maya hấp dẫn qua những đường chỉ may hay lớp vải họ mặc.

[rpi]

SẢN XUẤT HÀNG DỆT MAY

Các công cụ sản xuất hàng dệt may như khung dệt, cọc và vô số dụng cụ khác đã được tìm thấy trong đống đổ nát của những tòa nhà cũ ở đây. Do đó, theo giả định cho rằng nơi đây là cội nguồn của nền công nghiệp dệt may ngày nay. Hầu hết, quần áo của người Maya được làm bằng loại vải dệt và được dệt trên những loại khung nhỏ được gắn vào một con thoi cố định. Những khung dệt này tương đối nhẹ và dễ di chuyển nên người thợ có thể bê nó đi mọi nơi. Máy dệt Bachlooms là chiếc máy lớn hơn nhiều và có thể tạo ra một mảnh vải lớn, ngày nay vẫn còn được sử dụng bởi hậu duệ người Maya.

Người ta tin rằng người Maya sử dụng nhiều loại vật liệu khác nhau để dệt vải. Các lớp trên tấm vải có sợi chỉ được làm từ sợi bông và lớp bên dưới là sợi chỉ thô ráp làm từ các sợi của cây agave hoặc vỏ cây. Tuy nhiên, lý thuyết này chỉ là giả thuyết vì hầu như những gì chúng ta biết về quần áo người Maya cổ đại chỉ thông qua hình ảnh và trên tấm điêu khắc chứ chưa được xem qua trực tiếp.

TRANG PHỤC CỦA NGƯỜI MAYA

Quần áo người Maya không bao giờ được thiết kế theo kiểu ôm sát cơ thể và luôn theo một mẫu chung là rộng thùng thình và chỉ được thắt lại bằng chiếc thắt lưng hoặc một dải vải khác. Đàn ông thường mặc một chiếc khố có chiều dài đủ để quấn quanh cơ thể và giữa hai chân.

Phụ nữ mặc váy dài, đôi khi có một dải vải để che ngực, đôi khi không cần đến. Váy có chiều dài đủ quấn quanh cơ thể của họ nhiều lần, có thể thắt lưng ở eo hoặc khoác lên một chiếc khăn rộng trên vai được khoét một lỗ ở đầu gọi là huipils.

Đối với những nghi thức và dịp đặc biệt, cả nam giới và phụ nữ thường đội thêm một chiếc mũ phức tạp và thêm vào đó là những phụ kiện, trang sức độc đáo nhiều màu sắc thể hiện được văn hóa Maya đậm nét.

MÀU SẮC TRANG PHỤC

Màu sắc tươi sáng và đa dạng trong trang phục của họ đã một phần nói lên được văn hóa Maya. Họ rất gần gũi với thiên nhiên xung quanh và họ tận dụng những tiềm năng khai thác được từ tự nhiên để nhuộm màu cho trang phục. Họ sử dụng côn trùng nhỏ gọi là cochineal sống trên cây xương rồng địa phương để nhuộm màu đỏ, họ nhuộm màu tím từ plicopurpura pansa (động vật thân mềm) bằng cách nghiền, luộc hoặc vắt để chiết xuất thuốc nhuộm. Họ trồng cây chàm để sử dụng với mục đích lâu dài và làm thuốc nhuộm màu xanh.

Sự kết hợp màu sắc rất quan trọng trong văn hóa Maya. Một số màu cơ bản (Primary Colour) được dệt với màu cấp độ 2 (Secondary Colour) để tiện cho việc nhận định được người đó đến từ vùng miền nào. Chẳng hạn huipils màu sáng chủ yếu là màu cam và đỏ, đan xen với nhiều màu sắc khác như xanh lá cây và xanh dương với một số mẫu hình học cụ thể được xác định là trang phục truyền thống của một số người phụ nữ đến từ San Antonio. Rất nhiều loại trang phụ kết hợp màu sắc đa dạng, độc đáo vẫn tồn tại đến ngày nay.

NGƯỜI MAYA NGÀY NAY

Ngày nay, trang phục tổ tiên người Maya vĩ đại của vùng Mesoamerica vẫn rất đa dạng. Phần lớn người Maya duy trì việc mặc trang phục truyền thống của họ như một cách vừa để bảo tồn vừa tôn vinh văn hóa Maya của họ.

Nhờ sự phát triển của kinh tế cũng như du lịch mà mặt hàng thủ công dệt may này đã đến được với thị trường thời trang quốc tế. Bạn có thể tìm thấy quần áo của người Maya tại các cửa hàng cao cấp trên khắp Mexico và Guatemala. Ở nhiều vùng nông thôn có các tổ chức được thành lập với mục đích bảo vệ nghề thủ công tuyệt vời này.

Wanderlust Tips | Cinet