Xiêm Cán: Ngôi chùa Khmer ấn tượng ở Bạc Liêu
- 31/07/2018
- ĐIỂM ĐẾN VIỆT NAM
- angkor, Bạc Liêu, chùa Xiêm Cán
Chùa Xiêm Cán thuộc xã Hiệp Thành, cách TP. Bạc Liêu hơn 10km, là một trong những ngôi chùa Khmer được liệt vào hàng lớn nhất, đẹp nhất và lộng lẫy nhất trong hệ thống chùa Khmer ở Nam Bộ. Với những kiến trúc độc đáo, tuổi đời hơn một thế kỷ để lại cho du khách những ấn tượng khó quên khi đến tham quan.
[rpi]
Là ngôi chùa thuộc hệ phái Phật giáo Tiểu thừa của đồng bào dân tộc Khmer nhưng cái tên Xiêm Cán của chùa xuất phát từ tiếng của người gốc Triều Châu, Trung Quốc hiện đang sinh sống nhiều ở Bạc Liêu. “Xiêm Cán” có nghĩa là “giáp nước” bởi địa hình vùng đất này trước đây bên cạnh bãi bồi ven biển.
Ấn tượng đầu tiên với du khách khi tới chùa Xiêm Cán là cổng được mô phỏng kiến trúc Angkor, thể hiện ở những họa tiết độc đáo nơi mái vòm, tường, các hàng cột và cầu thang. Trên mái vòm, tường và cầu thang chùa đều chạm trổ họa tiết có hình rắn nhiều đầu, hình ảnh những thiếu nữ nhảy múa.
Bước vào cổng chùa Xiêm Cán, du khách sẽ ngỡ ngàng trước một khuôn viên chùa bao la rộng lớn đầy những cây sao, cây dầu cao vút, xếp thẳng hàng và tỏa bóng mát rượi, một không gian yên tĩnh, bầu trời trong xanh, nắng vàng, không khí trong lành, không hề nhuốm chút bụi trần… làm cho tâm hồn bất cứ ai đến tham quan đều cảm thấy thư thái vô cùng.
Ấn tượng đầu tiên là cổng chùa nằm về hướng Đông với những đường nét, kiến trúc hết sức đa dạng, nhiều hoa văn tỉ mỉ và có một màu vàng đất dịu mắt, mang đậm sắc thái Khmer. Phía trên là hình ba ngọn tháp, mô phỏng theo kiểu kiến trúc Angkor của người Campuchia và tượng hình rắn nhiều đầu được chạm trổ công phu. Ngoài ra, bao quanh chùa nối với cổng là bức tường rào chạm khắc Rắn thần và nhiều hoa văn sặc sỡ, đẹp mắt.
Chùa Xiêm Cán xây dựng vào năm 1887, là một quần thể kiến trúc gồm chính điện, sala, nhà ở của các sư sãi, tháp đựng hài cốt, am… Chính điện là tòa nhà thờ chính trong chùa, nằm ở vị trí trung tâm khuôn viên trên nền cao 1,5m, được chia làm nhiều cấp bậc và có hành lang bao xung quanh. Theo quan niệm của người Khmer, chánh điện thường quay về hướng Đông vì con đường tu hành của Phật đi từ Tây sang Đông.
Trong chính điện có hai hàng cột cao và to nâng đỡ mái chùa. Mái chùa được cấu trúc thành nhiều tầng lớp chồng lên nhau, tạo ra khoảng không gian cao vút, hòa với đỉnh nhọn như một chóp tháp. Trên các mái được đắp các tượng rồng, với đầu rồng dạng kép, thân rồng nằm xoãi và đuôi rồng thì uốn cong ngược lên như những ngọn lửa, tạo sự liên tưởng đến hình ảnh những chiếc ghe ngo độc đáo của đồng bào dân tộc Khmer.
Bên trong chính điện là một bàn thờ Phật với một tượng Phật to lớn đặt cao hơn hết. Bên dưới là tượng Phật trong nhiều tư thế khác nhau, biểu hiện cho các thời kỳ hóa thân của Phật. Bàn thờ Phật được trang trí với nhiều hoa văn, điêu khắc phong phú, phức tạp. Trên vách, trên trần và các cột chùa được trang trí bằng nhiều màu sắc, bằng các phù điêu bích họa. Đặc biệt là các bích họa kể lại cuộc đời của Phật và chuyện Riêm–kê tức trường ca Ra-ma-za-ma.
Đối diện với chánh điện là cột trụ biểu của chùa với hình tượng của con rắn 5 đầu, dùng để thắp nến vào những ngày lễ. Ở đây muốn ngụ ý rằng giáo lý Phật pháp sẽ soi sáng cho nhân loại, giúp mọi người sống hướng thiện như chính loài rắn được thuần hóa nhờ tấm lòng từ bi hỷ xả của Đức Phật.
Xung quanh chánh điện là các tháp để cốt của người quá cố. Đây là đặc trưng để nhận ra các ngôi chùa Khmer từ bên ngoài khi các ngọn tháp nhọn xếp xen kẽ với nhau. Những tháp cốt này có cái được sơn phết và trang trí hoa văn rất đẹp, nhưng cũng có cái cổ kính trầm mặc với màu cũ kỹ, rêu phong, tạo nên sự sinh động về màu sắc và không khí trầm mặc của những tháp mộ trong chùa.
Trong khuôn viên chùa Xiêm Cán còn được bố trí khá hài hòa với Sala, tăng phòng, am, tháp cốt… Trong đó, Sala là nhà hội của sư sãi và các tín đồ Phật giáo Khmer, dùng để chuẩn bị trước khi lên chánh điện hành lễ. Sala cũng có các họa tiết trang trí phong phú, các bích họa trên vách và trên trần.
Không chỉ là nơi chiêm bái tâm linh, chùa Xiêm Cán còn là trung tâm lưu giữ các tập truyện kể dân gian và các tài liệu văn hóa truyền thống Khmer. Tại đây, trẻ em Khmer trước tuổi trưởng thành (18 tuổi) được đưa đến học trong khoảng 3 năm để được giáo dục về những bản sắc văn hóa của dân tộc mình.
Wanderlust Tips | Cinet
