Mù Cang Chải – Mênh mang mùa nước đổ
- 15/10/2017
- E.MAGAZINE, ĐIỂM ĐẾN VIỆT NAM
- Editor picks, Hà Giang, Mù Cang Chải, ruộng bậc thang
Cho đến mãi sau này, nhiều tháng đã trôi qua, tôi vẫn nhớ về buổi chiều mưa hôm đó, về chiếc xe máy lấm lem bùn đất, vẻ sáng bừng của núi rừng sau khi được gột rửa, và cả nụ cười trong veo của cô bé con anh chủ nhà mà chúng tôi vào trú nhờ. Mọi thứ bé nhỏ mà an yên.
[rpi]
ĐÃ ĐI – PHẢI ĐẾN
Trong những ngày Hà Nội nắng đổ lửa, chúng tôi chọn Mù Cang Chải như một nơi để trốn nóng, trốn cái ồn ào, xô bồ của thành thị và bởi chúng tôi cũng biết rằng miền rẻo cao này đang ở một trong hai mùa đẹp nhất trong năm – mùa nước đổ.
Chuyến đi bắt đầu theo cách không mấy suôn sẻ. Sau khi đặt nhầm chuyến xe Lai Châu không đi qua Mù Cang Chải, thì chúng tôi có 2 lựa chọn, về nhà ngủ trên chiếc giường ấm êm hoặc dừng ngang đường bắt tiếp xe về Mù Cang Chải. Với 30 giây suy nghĩ, chúng tôi – chỉ có hai đứa con gái, vẫn quyết định lên xe. 4h sáng, trời còn tối đen, giữa đại ngàn âm u, xe thả chúng tôi xuống ngã ba bản Hua Bó 2 (Sơn Bình, Tam Đường, Lai Châu). Lê bước vào một cửa hàng tạp hóa nhỏ vẫn còn sáng điện nhưng cả nhà chủ quán đã đi ngủ hết, chúng tôi ngồi chờ đợi, mặt ngơ ngác hiện lên câu hỏi to đùng: “Tôi là ai và đây là đâu?”. Sau hơn 2 tiếng, đến 6h sáng chúng tôi mới đón được chuyến xe về Mù Cang Chải, và hóa ra quãng đường không phải là 40km như anh lơ xe trước đã lừa phỉnh mà là 100km.
Suốt chặng đường dài, anh lơ xe cứ liên tục nhìn tôi bằng ánh mắt “quan ngại sâu sắc”, tay thì lăm lăm nắm núi nilon, sẵn sàng để đưa cho tôi lần thứ 10. Sau này nghĩ lại, ngoài vẻ đẹp của Mù Cang Chải thì âm thanh khi dạ dày chuyển động cũng là một trong những điều lưu lại trong tâm trí của tôi về hành trình này.
Cuối cùng cũng đến được thị trấn Mù Cang Chải, sau khi thuê nhà nghỉ và ăn sáng, chúng tôi thuê một chiếc xe máy để bắt đầu hành trình đầu tiên: đèo Khau Phạ – Tú Lệ. Khau Phạ là tên gọi của người Thái Đen, có nghĩa là Sừng Trời (chiếc sừng núi nhô lên tận trời), nằm ở độ cao khoảng 1.200m so với mặt nước biển, đây là đèo cao nhất trong tứ đại đỉnh đèo của Tây Bắc. Tôi nghe bác chủ nhà nghỉ trọ kể rằng, trước kia, người Mông sống trong khu vực này tin rằng lên đỉnh Khau Phạ thì có thể kêu thấu trời nên hễ có chuyện buồn thì bà con lại tới khấn Giàng.
Mới chỉ đến chân đèo Khau Phạ cơn mưa mùa hè đã ùn ùn đổ xuống, không đắn đo, không thương lượng. Mưa xối xả, quất vào mặt bỏng rát. Trang bị mỗi người một chiếc áo mưa, chiếc xe già cỗi của chúng tôi lại tiếp tục chậm chạp lăn bánh. Quanh co qua những khúc cua tay áo, càng lên cao không khí càng lạnh, mặc dù đang là giữa mùa hạ nhưng mây mù vẫn cứ lớp lớp từ các hốc núi đùn ra che khuất tầm nhìn. Nhưng có lẽ ông trời vẫn còn thương hai đứa liều lĩnh chúng tôi, cả con đèo hôm ấy có rất ít xe tải to, lâu lâu chỉ thấp thoáng bóng dáng của một vài chiếc xe Win của người dân tộc đang lao nhanh trong màn mưa dày đặc. Lên đến đỉnh đèo, chỗ trạm nghỉ chân thì trời chỉ còn lắc rắc vài hạt mưa rồi tạnh hẳn, những tia nắng cũng bắt đầu ló rạng. Nhờ vậy tôi được chiêm ngưỡng trọn vẹn vẻ đẹp đến say lòng của thung lũng Cao Phạ mùa nước đổ. Dưới ánh nắng vàng rực rỡ, màu nâu của đất, màu xanh của mạ non, màu vàng của phù sa, màu loang loáng của nước đã kiến tạo nên một bức bích họa kỳ vĩ với những mảng màu đa sắc giữa đại ngàn.
Không màu mè, lộng lẫy như mùa thu, khi ruộng bậc thang được nhuộm vàng bởi nắng và những bông lúa chín óng ả, trĩu trịt. Ruộng bậc thang Mù Cang Chải vào mùa nước đổ mang một vẻ đẹp rất riêng, có chỗ khoác trên mình gam màu trầm, mộc mạc, hoang sơ, đúng chất của Tây Bắc có chỗ lại nhuộm sắc xanh của mạ vừa gieo, bừng bừng sức sống.
Sau khi đã ngắm no nê, đã con mắt thung lũng Cao Phạ, chúng tôi lại leo lên xe, tiến về Tú Lệ. Khi mùi thơm nếp mới, vị ngọt ngào của cốm Tú Lệ vẫn còn vấn vương nơi đầu lưỡi, chúng tôi lại chậm rãi rong ruổi qua những con đường mòn nhỏ của bản Lìm Thái – nơi cư ngụ của cộng đồng người Thái nằm ở phần trũng thấp bên bờ suối, ngay dưới đường đèo Khau Phạ. Và đương nhiên cũng không ngần ngại chinh phục những góc cua vừa gắt vừa dốc như ngược lên trời để đến Lìm Mông – là bản của người Mông, của những trái tim tự do và đầy kiêu hãnh chỉ quen sống nơi núi cao, nơi giao thoa giữa trời và đất.
NƠI NHỮNG CUNG BẬC CẢM XÚC THĂNG HOA
Dần quen với cảm xúc háo hức trên những cung đường nơi rẻo cao, chúng tôi trở về La Pán Tẩn tìm kiếm “mâm xôi trên đỉnh những nấc thang trời”. Đường lên La Pán Tẩn phải gọi là kinh hoàng, con đường đèo ngập ngụa đất đỏ gập ghềnh cứ liên tục “dốc lên khúc khuỷa dốc thăm thẳm”, một bên là sườn núi, một bên là vực sâu. Có lúc, đường dốc xuống như trò chơi cảm giác mạnh, có cái gì đó trong lồng ngực chỉ chực muốn rơi ra, hụt hẫng. Lại có lúc, chiếc xe dựng ngược, bò rì rì, gầm ghì len lỏi giữa những đại ngàn nguyên sơ. Ngồi đằng sau chị lái xe, mặt tôi xanh mét, lúc nào cũng sợ bị trôi tuột khỏi xe. Trời lại lất phất mưa, con đường lại nhão nhoét bùn lầy. Thi thoảng có một vài chiếc xe máy của người dân bản địa chạy qua, họ vừa ì ạch rồ ga bò lên dốc vừa nở nụ cười hồn hậu chào chúng tôi. Kinh hoàng là thế nên nếu không đủ dũng cảm để tự mình chinh phục chặng đường khó nhằn này, thì bạn có thể chọn cách đi xe ôm của người bản địa.
La Pán Tẩn mở ra trước mắt chúng tôi bằng vẻ kì vĩ của những ruộng bậc thang mà tôi vẫn ví như “vân tay của đất trời”. Nhìn từ trên cao, những mảng màu lấp lánh sinh động trải dài trên từng vạt đồi khiến khung cảnh càng thêm ngoạn mục. Màu xanh của mạ non trên ruộng “mâm xôi” không diễm lệ như khi chín vàng nhưng lại sáng bừng, tràn đầy sức sống.
“Tuổi thanh xuân giống như một cơn mưa rào. Dù cho bạn từng bị cảm lạnh vì tắm mưa, bạn vẫn muốn được đằm mình trong cơn mưa ấy lần nữa”. Và những cảm xúc của hành trình có phần “liều lĩnh” ấy cứ mãi khiến tim tôi rộn rã khi nhớ lại. Từ La Pán Tẩn, lại men theo con đường đèo lầy lội, chúng tôi dự tính sẽ trở về thị trấn Mù Cang Chải. Nhưng trời không chiều lòng người, vừa xuống đến chân đèo, cô gái đỏng đảnh mang tên “thời tiết” lại nhõng nhẽo, trời lại đổ mưa. Cơn mưa rừng xối xả, bỏng rát. Hết cách, chúng tôi đành rẽ ngang vào nhà một người bản địa. Ngôi nhà nhỏ, quay lưng vào đường quốc lộ, nhìn về phía núi đồi, có chiếc cổng nhỏ rất xinh. Anh chủ nhà nhiệt tình và mộc mạc đúng chất núi rừng. Bằng tiếng Kinh lơ lớ và có phần ngượng ngùng, anh kể cho chúng tôi nghe đủ chuyện trên trời dưới đất, từ chuyện mưa nắng nơi núi rừng đến những chiếc váy xòe sặc sỡ của người Mông. Cô bé con anh thì nhìn chúng tôi bằng đôi mắt tròn trong veo, ngơ ngác, lâu lâu lại nở nụ cười ngây thơ như để chào đón những vị khách phương xa. Tự nhiên trong đầu tôi cứ văng vẳng câu hát “nhiều người ôm giấc mơ giàu sang, vài người ôm giấc mơ bình yên…”.
Với nhiều người, có lẽ cuộc sống thiếu thốn nơi vùng cao này thật buồn tẻ nhưng nhìn vào cách anh chủ nhà cười hiền kể về việc đồng áng, cách anh ôm đứa con gái nhỏ đầy cưng chiều, tôi thấy được sự đủ đầy và hạnh phúc hiện hữu nơi anh. Có kinh nghiệm từ chặng đường La Pán Tẩn đầy bão táp, hành trình khám phá Mù Cang Chải của chúng tôi cũng trở nên dễ dàng hơn. Từ Chế Cu Nha cho đến Dế Xu Phình rồi cầu Ba Nhà, chúng tôi tiếp tục mò mẫm vào những bản làng xa xôi, lên những ngọn núi cao chót vót ngắm nhìn những thửa ruộng bậc thang đầy nước, loang loáng dưới ánh chiều tà, lấp ló sau những vạt mây trắng tinh đang lãng đãng trôi. Thi thoảng tôi lại băt gặp từng tốp chị em phụ nữ Mông đi trên những con đường chênh vênh giữa lưng chừng núi. Có những cụ già tuổi đã cao mà vẫn đeo chiếc gùi tre bóng màu bồ hóng đi thoăn thoắt, hai tay khoanh trước ngực trông thật quắc thước. Một điều thú vị nữa ở Mù Cang Chải, là bạn có thể bắt gặp những nụ cười thân thiện ở bất cứ đâu, từ những em nhỏ nhắn nhởn nha chơi bên đường cho đến những người dân tộc chỉ nói được chút ít tiếng Kinh. Bạn hỏi điều gì họ cũng sẽ nhiệt tình cười trả lời như người hàng xóm đã thân thuộc từ lâu.
Mù Cang Chải có hai mùa đẹp nhất trong năm đó là tháng 5, 6 – mùa nước đổ và tháng 9, 10 – mùa lúa chín. Mùa trổ ải của miền sơn cước này đã qua nhưng nếu bạn muốn ngắm nhìn một Mù Cang Chải được phủ kín bởi màu vàng óng ả của lúa chín trong cái nắng hanh hao của mùa thu thì tháng 9 này, đừng ngại ngần gì mà hãy xách balo lên và đi.
Không chỉ được thỏa sức ngắm nhìn khung cảnh làm say đắm lòng người khi sắc thu chảy vàng ruộng bậc thang Mù Cang Chải, bạn còn được tận mắt chiêm ngưỡng những màn bay lượn ngoạn mục của các phi công “đầu đội mây trắng, chân đạp đỉnh núi” trong lễ hội dù lượn thường niên “Bay trên mùa vàng” do UBND tỉnh Yên Bái kết hợp với CLB Hàng không phía Bắc và CLB Vietwings Hanoi tổ chức.
Tim tôi đã thắt lại khi nghe tin trận lũ kinh hoàng vừa ập xuống nơi đây. Dù biết rằng sau cơn giận dữ của mẹ thiên nhiên, những nụ cười hồn hậu sẽ lại bừng sáng khuôn mặt, những thửa ruộng bậc thang lại tiếp tục xanh tươi, nhưng đâu đó trong sâu thẳm tôi có một nỗi lo lắng mơ hồ rằng một ngày kia những thiên đường như thế này sẽ biến mất. Ở đâu đó trên những trang báo, người ta nói rằng, Maldives có thể sẽ bị vùi lấp dưới những lớp thủy triều, những rạn san hô Great Barrier bị tẩy trắng, Venice thơ mộng sẽ bị nhấn chím, thậm chí cả cánh rừng Amazon vĩ đại là vậy cũng đang bị thu nhỏ lại. Mới gần đây thôi, Cửu Trại Câu ở Tứ Xuyên, Trung Quốc, nơi được mệnh danh “thiên đường nơi hạ giới” cũng vừa phải hứng chịu trận động đất 7 độ richter và phải tạm thời đóng cửa trong khi mùa du lịch thu đẹp nhất đang tới gần.
Tôi biết rằng, bước chân tôi sẽ vội vã hơn, những hành trình trước mắt của tôi sẽ nhiều hơn và hơn hết, tôi sẽ đi với sự trân trọng và một tâm hồn rộng mở hơn để cảm nhận đến tận cùng những cảnh sắc ngoạn mục của thiên nhiên mà biết đâu sau này sẽ chỉ còn được thấy qua những tấm ảnh hay tờ bưu thiếp.
PHƯƠNG TIỆN
Nếu đi từ TP HCM thì bạn nên “săn” vé máy bay sớm của Vietnam Airlines, Vietjet Air để có được giá rẻ. Sau khi tới sân bay Nội Bài, bạn đi xe bus hoặc taxi về trung tâm Hà Nội để nghỉ ngơi, ăn uống. Sau đó, từ Hà Nội các bạn có thể lựa chọn chạy thẳng xe máy, xe ô tô riêng hoặc đi xe khách giường nằm để tới Mù Cang Chải.
Di chuyển bằng xe máy: Từ trung tâm Hà Nội bạn chạy thẳng quốc lộ 32 qua cầu Trung Hà (Ba Vì), qua huyện Thanh Sơn (Phú Thọ), rồi qua thị trấn Nghĩa Lộ, xã Tú Lệ (huyện Văn Chấn) của Yên Bái đến Dế Xu Phình đi qua đèo Khau Pạ là tới Mù Cang Chải. Tổng thời gian khoảng 8 tiếng chạy xe.
Di chuyển bằng xe ô tô riêng: Bạn có thể chạy theo tuyến đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai, tới thành phố Yên Bái rồi sang Nghĩa Lộ. Ngoài ra, bạn cũng có thể đi hết đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai, lên Sa Pa và qua đèo Ô Quy Hồ, sau đó qua Tân Uyên và Than Uyên của Lai Châu để tới Mù Cang Chải. Tốt nhất là nên chọn đi một đường và về một đường để có thêm trải nghiệm.
Di chuyển bằng xe khách: Có nhiều hãng xe chất lượng cao ở bến xe Mỹ Đình để bạn lựa chọn như Hải Vân (02437223588), Hưng Thành (0985694910 – 0985694901), Thảo Nguyên (0972226565 – 0942226565)… hoặc bạn có thể bắt xe khách theo tuyến Hà Nội – Than Uyên để đi qua Mù Cang Chải.
Di chuyển tại Mù Cang Chải: Tới Mù Cang Chải bạn cần thuê xe máy để di chuyển thuận tiện hơn khi ở đây. Giá thuê xe là từ 100.000 – 150.000VND/ngày tùy thời điểm.
LƯU TRÚ
Du lịch ở Mù Cang Chải chưa phát triển nên các cơ sở lưu trú chủ yếu đều dưới dạng nhà nghỉ và homestay.
Bạn có thể lựa chọn nghỉ tại thị trấn Tú Lệ (nhà nghỉ Hoàng Quân – 0216897126, Xóm Vắng – 02163897205, Phố Núi – 02163897115…); thị xã Nghĩa Lộ (khách sạn Nghĩa Lộ – 02163870106, khách sạn Miền Tây – Nghĩa Lộ – 02163870698 …) hoặc tại thị trấn Mù Cang Chải (nhà nghỉ Sơn Ca – 0988981675, Suối Mơ – 0915842789, Bưu Điện – 0975644965, Moon – 0912058899… ).
Giá phòng ở đây ngày bình thường là từ 150.000 – 250.000VND/phòng.Với mùa cao điểm, giá nhà nghỉ có thể dao động trong khoảng 400.000 – 500.000VND/phòng. Nếu chọn homestay, mức giá cho một người là 60.000 – 100.000VND/người.
ĂN UỐNG
Khi tới Yên Bái, bạn có thể thưởng thức những món ăn đặc trưng của người địa phương như: xôi ngũ sắc, xôi nếp và cốm Tú Lệ, cá suối nướng Pa Pỉnh Tộp, bánh chưng đen, gà nướng lá mắc mật, cua suối, châu chấu rang…
Trong trung tâm Mù Cang Chải cũng có những món ăn thông dụng như bún, phở, cơm bình dân, lẩu… cho người không quen ăn các món dân tộc. Ngoài ra nếu bạn thích ăn cá hồi nuôi tươi ngon thì đừng bỏ qua một số nhà hàng nổi tiếng trên đỉnh đèo Khâu Phạ.
TRANG PHỤC
Thời tiết ở Mù Cang Chải thường khó dự đoán và thay đổi liên tục trong ngày. Vì vậy bạn nên chuẩn bị quần áo ấm, áo khoác gió và áo mưa khi tới đây, đề phòng những cơn mưa rừng bất chợt.
Nếu bạn đi bằng xe máy, đừng quên trang bị cho mình mũ bảo hiểm đạt chuẩn, đồ bảo hộ tay chân, găng tay và dán phản quang. Khi đi xe máy trời mưa nên mang áo mưa nguyên bộ, máy sấy tóc, bọc giày.
MUA SẮM
Táo mèo, măng rừng, mật ong, cốm và nếp Tú Lệ… đều là những đặc sản tại Mù Cang Chải bạn có thể mua về làm quà cho người thân, bạn bè.
Thu Hoài | Wanderlust Tips
